Road to Data-Driven Organization หนทางสู่องค์กรที่ขับเคลื่อนด้วยข้อมูล

05/05/2023

สรุปหนังสือ Road to Data-Driven Organization หนทางสู่องค์กรที่ขับเคลื่อนด้วยข้อมูล ปฏิเสธไม่ได้ว่าเราอยู่ในโลกยุค Data-Driven Everything มาพักใหญ่แล้ว และโลกเราวันนี้กำลังก้าวเข้าสู่ยุค AI Transformation หรือ AI Disruption ก็ว่าได้ ดังนั้นบริษัทไหนหรือองค์กรใดที่มี Data มากกว่าและดีกว่า ย่อมได้เปรียบในโลกธุรกิจยุคใหม่ ซึ่งก็คือยุคปัจจุบันที่แข่งขันกันด้วยดาต้านี่แหละครับ

หนังสือเล่มนี้ช่วยทำให้เห็นภาพรวมของการจะเป็นองค์กรที่ใช้ Data-Driven จริงๆ มีรายละเอียดทุกอย่างครบถ้วน บางประเด็นเองผมก็มองข้ามไปเพราะคิดว่าไม่สำคัญ แต่แท้จริงแล้วสำคัญ หรือทำให้มองเห็นในประเด็นที่ไม่เคยรู้มาก่อนด้วยซ้ำ

ก่อนเราจะเป็นองค์กรหรือบริษัทที่ใช้ Data-Driven ได้ เลยจำเป็นต้องบริหารจัดการ Fundamental Data ให้ดีหรือที่เรียกว่า Data Governance ให้เรียบร้อยก่อน เพราะไม่อย่างนั้นก็จะเหมือนมีแต่น้ำมันดิบที่ยังไม่ผ่านการสกัด การหยิบมาใช้ก็อาจจะยุ่งยากมากกว่าการเริ่มต้นเก็บดาต้าใหม่ การจะเป็นบริษัทที่ใช้ดาต้าขับเคลื่อนได้ ต้องเริ่มจากการทำให้ถูกต้องตั้งแต่แรก แต่จากประสบการณ์ Data-Driven Advisor แบบผมก็พบว่าถ้าเราไม่เริ่มทำ เราจะไม่รู้เลยว่าตกลงไอ้ดาต้าที่คิดว่ามีมาก นั้นใช้งานจริงได้แค่ไหน

ดาต้าเดิมที่มีต้องตัดใจทิ้งแล้วเริ่มต้นเก็บนับหนึ่งใหม่เมื่อไหร่ ดังนั้นการจะเริ่มต้นเป็นบริษัทที่ใช้ Data-Driven จริงๆ ได้ ขอให้เริ่มต้นจาก Culture และ Mindset ที่จะพยายามใช้ดาต้าอย่างเต็มที่ก่อนครับ

อย่าง Case Study องค์กรที่เป็น Data-Driven Organization เล่มนี้ก็มีให้เห็นหลากหลายมิติ

ตั้งแต่ระบบชนส่งมวลชนสิงค์โปร อย่างระบบรถบัสรถเมล์บ้านเขา ที่เอา Real-time data การขึ้นลงของผู้โดยสาร การเดินรถ ความเร็ว การจอดนิ่ง การติดบนท้องถนน มาประมวลผลเพื่อปรับปรุงบริการหรือเส้นทางการเดินรถให้ดียิ่งขึ้น

ถ้าถามว่าขนส่งมวลชนสิงค์โปรเก็บดาต้าจากเราอย่างไร บ้านเขาใช้ระบบใช้บัตรแตะมานานแล้ว ตั้งแต่รถเมล์ รถบัส ยันรถไฟฟ้า บัตรเดียวขึ้นได้ทุกอย่าง ผิดกับบ้านเราต้องใช้สิบบัตรเพื่อขึ้นสิบบริการก็ว่าได้

เมื่อใช้บัตรเดียวผู้ให้บริการก็รู้ว่า ตกลงเจ้าของบัตรใบนี้เคยเดินทางไปที่ไหน ด้วยอะไรบ้าง ขึ้นรถตอนไหน ลงเมื่อไหร่ กลับมาใช้บริการอีกทีเมื่อไหร่ แม้ดาต้าจะไม่ได้ระบุเจ้าของบัตรชัดๆ ว่าเป็นใคร แต่จากที่การใช้บัตรใครบัตรมันเป็นส่วนใหญ่ ก็ทำให้การหยิบดาต้าไปต่อยอดใช้เกิดประโยชน์มหาศาลครับ

ถัดมา Coca Cola ในต่างประเทศก็มีการใช้ Data จากตู้ Vending Machine หรือตู้กดน้ำนี่แหละครับ ใช้เพื่อคำนวนว่าจะต้องมาเติมสินค้าอะไร เมื่อไหร่ ตอนไหน ใช้ในการเติมล่วงหน้าก่อนที่ของจะขาด แต่ก็ไม่ได้มาเร็วเกินไปตอนที่ของยังเต็มอยู่

จากการใช้ดาต้าดังกล่าวก็ทำให้ Coca Cola เองทำยอดขายเพิ่มขึ้น 15% บวกกับลดต้นทุนได้ถึง 18% พอเห็นข้อดีของการใช้ดาต้ากับธุรกิจไหมครับ การจะทำกำไรให้มากขึ้นไม่จำเป็นต้องมาจากการพยายามทำการตลาดเสมอไป แต่มาจากการพยายามทำธุรกิจให้มีประสิทธิภาพมากขึ้นก็เพียงพอ

Coca Cola เองยังใช้การวิเคราะห์ดาต้าจนพบเครื่องดื่มรสใหม่ที่ผู้บริโภคชอบ อย่าง Cherry Sprite เกิดจากการเปิดให้ลูกค้าได้ผสมรสชาติเครื่องดื่มด้วยตัวเอง จนพบว่ารสชาตินี้ได้รับความนิยมอย่างมาก และก็นำมาสู่การพัฒนาเป็นสินค้าใหม่อย่างจริงจัง

นี่แหละครับข้อดีของการใช้ดาต้า มันทำให้เราตัดสินใจได้ดีขึ้น ลดการเดา ใช้การดู และก็นำมาสู่ยอดขายหรือกำไรที่เพิ่มขึ้นในที่สุด

แต่ข้อควรระวังของการใช้ดาต้าก็มีนะครับ นั่นก็คือเรื่องความซื่อตรง จริยธรรม หรือการขายดาต้าโดยไม่ได้รับความยินยอมจากลูกค้าหรือผู้ใช้บริการ

ในหนังสือเล่มนี้พูดถึงเคสของ Grindr แอปหาคู่ยอดนิยมที่โดนปรับเพราะขายดาต้าผู้ใช้งานให้กับบริษัทโฆษณา และยังมีเคสของดาต้ารั่วไหลถูกเจาะ ถูกแฮกออกไป บอกให้รู้ว่าการรักษาความปลอดภัยของดาต้าเป็นเรื่องสำคัญมากของบริษัทยุค Data-Driven ทุกวันนี้

สุดท้ายคือเรื่องของ Data Monetization หรือการต่อยอดธุรกิจจากดาต้าตรงๆ ไม่ว่าจะเป็นการให้หน่วยงานภายในเอาดาต้าไปใช้สร้างคุณค่าใหม่ๆ หรือเอาดาต้าไปทำเป็นบริการใหม่ๆ อย่างการขาย Insight ให้ธุรกิจที่สนใจ (แต่ไม่ได้ขายข้อมูลเป็นรายคน) หรือแม้แต่การขายระบบวิเคราะห์ก็ตาม

สรุปหนังสือ Road to Data-Driven Organization หนทางสู่องค์กรที่ขับเคลื่อนด้วยข้อมูล

ใครที่สนใจอยากรู้เรื่องดาต้าแบบละเอียด ครบทุกมิติ ส่วนตัวผมแนะนำหนังสือเล่มนี้ครับ ใครที่รู้เรื่องดาต้าอยู่แล้วก็อยากแนะนำให้อ่าน เพราะหนังสือเล่มนี้จะช่วย Recap หลายๆ เรื่องที่เราอาจรู้มานานแล้วแต่หลงลืมไป และทำให้เราได้รู้ว่าควรให้ความสำคัญกับอะไรมากน้อยในการทำ Data-Driven

อ่านแล้วเล่า เล่มที่ 8 ของปี 2023

สรุปหนังสือ Road to Data-Driven Organization หนทางสู่องค์กรที่ขับเคลื่อนด้วยข้อมูล
ดร. อสมา กุลวานิชไชยนันท์ เขียน

อ่านสรุปหนังสือแนว Data-Driven ต่อ https://summaread.net/category/big-data/

สั่งซื้อออนไลน์ > https://www.naiin.com/product/detail/570384

Data-Driven ดร. อสมา กุลวานิชไชยนันท์

Nattapon Muangtum

จากนักอ่านที่เริ่มอยากหัดเขียน จากการที่ต้องอ่านเพราะความจำเป็น กลายเป็นอ่านเพราะหลงไหล, สวัสดีครับผมชื่อหนุ่ย ผมทำงานด้าน Digital and Data Marketing ผมยังมีเพจการตลาดอีกเพจที่อยากฝากให้ลองอ่านดูนะครับ https://www.facebook.com/everydaymarketing.co/

สรุปหนังสือที่คล้ายกัน

AI Big Data China Economy Ecosystem Japan Technology สำนักพิมพ์ Arrow

สรุปหนังสือ Chip War สงครามชิป การต่อสู้เพื่อสุดยอดเทคโนโลยีระดับโลก

09/02/2024

สรุปหนังสือ Chip War สงครามชิป การต่อสู้เพื่อสุดยอดเทคโนโลยีระดับโลก Chrip Miller เขียน มหาอำนาจโลกยุคก่อนแข่งกันแย่งชิงบ่อน้ำมัน แต่มหาอำนาจโลกยุค AI ในปัจจุบันนั้นต่างแย่งชิงขุมกำลังในการประมวลผลดาต้า นั่นก็คือชิปคอมพิวเตอร์นั่นเอง ยิ่งเราใช้ชีวิตแบบขาดดิจิทัลไม่ได้มากเท่าไหร่ เรายิ่งต้องใช้ชิปคอมพิวเตอร์ในการประมวลผลมากเท่านั้น ยิ่งเราเก็บดาต้าจากอุปกรณ์ IoT มากละเอียดแค่ไหน เราก็ยิ่งต้องมีชิปที่มีพลังในการประมวลผลเร็วขึ้นเท่านั้น หนังสือเล่มนี้จะทำให้เราเข้าใจว่าทำไมเกาะเล็กๆ อย่างใต้หวันจึงทำให้อเมริกาต้องใส่ใจมาเยือน เพราะเขาคือผู้ผลิตชิปเบอร์หนึ่งของโลก ถ้าโรงงานนี้มีเหตุต้องหยุดทำงานแม้แต่วันเดียว ย่อมส่งผลกระทบต่อโลกทั้งใบไม่ทางใดก็ทางหนึ่ง ปัจจุบันประเทศจีนใช้เงินกับการนำเข้าชิปมากกว่าน้ำมันแล้ว และสงครามยุคใหม่แข่งกันที่ความสามารถประมวลผล จรวดที่แม่นยำกว่า รถถังจู่โจมกับเครื่องบินอัตโนมัติที่เราเห็นทั้งหลาย ล้วนต้องใช้ชิปล้ำสมัยมากมายมาประกอบกัน ในโลกยุค AI Driven ดาต้าไม่ใช่น้ำมัน แต่เป็น Chip ประมวลผลต่างหากที่เป็นน้ำมัน พูดถึงน้ำมัน ยุคที่โลกขับเคลื่อนด้วยน้ำมัน อเมริกาเคยถูกตะวันออกกลางแบนสั่งห้ามส่งออกน้ำมันให้อเมริกาซื้อ ทำให้เกิดภาวะข้าวยากหมากแพง อเมริกาไม่มีน้ำมันใช้ ส่งผลต่อเศรษฐกิจอเมริกามหาศาล อเมริกาเลยเริ่มออกนโยบายบุกตะวันออกกลางเพราะต้องการปกป้องฐานการส่งน้ำมันของตัวเอง แต่ปัจจุบันนี้เรื่องราวเดียวกันไม่ได้เกิดขึ้นกับน้ำมัน แต่เกิดขึ้นกับชิป เมื่ออเมริกากลัวว่าจีนจะสั่งห้ามใต้หวันส่งออกชิปให้อเมริกา ก็เลยต้องพยายามเข้ามามีส่วนร่วมกับเกาะเล็กๆ เห็นนี้ เกาะใต้หวันที่เป็นประเทศผู้ผลิตชิปอันดับหนึ่งของโลก แถมเกร็ดความรู้ คำว่า Bug มาจากการประมวลผลสมัยก่อนที่ต้องใช้หลอดไฟ จึงดึงดูดแมลงให้เข้ามาตามแสงไฟ ส่งผลให้เกิดการคำนวนผิดพลาดเพราะแมลงเหล่านั้นมาทำให้หลอดไฟขาด […]

AI Big Data Economy สำนักพิมพ์ Bookscape

The Age of Surveillance Capitalism ทุนนิยมสอดแนม

23/01/2024

สรุปหนังสือ The Age of Surveillance Capitalism ทุนนิยมสอดแนม หนังสือที่จะทำให้คุณได้รู้เท่าทันระบบเศรษฐกิจโลกรูปแบบใหม่ในปัจจุบัน ที่ตำราเศรษฐศาสตร์ทั่วไปไม่เคยสอน เพราะมันคือโลกทุนนิยมในยุค Digitalization ที่ทำเงินจากการเก็บเก็บดาต้าเราไปทำความเข้าใจ แล้วก็เอาข้อมูลเราไปขายเพื่อหาโอกาสทำเงินกับเราต่อ ผมว่านี่น่าจะเป็นหนังสือเรียนวิชาเศรษฐศาสตร์ในยุคปัจจุบัน ยุคที่อะไรๆ ก็เต็มไปด้วยดาต้า เพราะเราล้วนอยู่แบบขาดอินเทอร์เน็ตไม่ได้ เหมือนที่เรารู้กันว่าลืมกระเป๋าเงินยังออกจากบ้านไปทำงานได้ เพราะสามารถกดเงินผ่านแอป หรือสแกน QR Code จ่ายเงินค่าสิ่งต่างๆ ได้ แต่เราลืมมือถือออกจากบ้านไม่ได้ครับ ขนาดรถยนต์ทุกวันนี้ยังเริ่มเปลี่ยนจากการใช้กุญแจทุกรูปแบบ มาเป็นการปลดล็อครถยนต์ผ่านแอปมาสักระยะแล้ว (รถยนต์ Tesla ผมตั้งแต่ใช้มาจะสองปี ผมไม่เคยต้องพกกุญแจอย่าง Keyfob หรือ Card เลยเพราะสั่งเปิดและล็อครถผ่านแอปมือถืออย่างเดียว) หนังสือเล่มนี้จะทำให้เราค่อยๆ เข้าใจว่าโลกเราก้าวเข้าสู่ยุคทุนนิยมแบบสอดแนม Surveillance Capitalism มานานขนาดไหน เริ่มต้นจากการรุกคืบเข้ามาเก็บ Data ภายในบ้านเรา แต่ทั้งนี้ก็มาจากความยินยอมพร้อมใจของเราด้วยส่วนหนึ่ง ที่อนุญาตให้อุปกรณ์ประเภท Smart Home ทั้งหลายเข้ามาอำนวยความสะดวกภายในบ้าน ความสะดวกที่แลกมากับความเป็นส่วนตัว ไม่ว่าจะพวกอุปกรณ์ Thermostat อย่าง Nest ที่เป็นตัวปรับอุณหภูมิภายในบ้านทั้งหลังให้อัตโนมัติ จะให้อุ่นขึ้น […]

Big Data สำนักพิมพ์ We Learn

Good Charts คู่มือเปลี่ยนข้อมูลให้เป็นภาพ A Harvard Guide to Data Visualization

16/12/2023

สรุปหนังสือ Good Charts คู่มือเปลี่ยนข้อมูลให้เป็นภาพ A Harvard Guide to Data Visualization หนึ่งในหนังสือที่จะทำให้คุณเข้าใจว่าทำไมการทำ Data Visualization จึงสำคัญ และสำคัญไปกว่านั้นคือทักษะการตั้งคำถามกับดาต้า (Data Thinking) ถามอย่างไรให้เจอ Insight สำคัญที่จะช่วยพลิกโฉมธุรกิจได้ไวขึ้น การเปลี่ยนดาต้าให้เป็นภาพเป็นหนึ่งในทักษะสำคัญของคนทำงานยุค Data Driven Marketing ยุคที่ดาต้าขับเคลื่อนทุกสิ่ง เพราะการทำ Data Visualization เปรียบได้กับการอ่านภาษาดาต้าได้ออกโดยไม่ต้องรอให้ใครมาอ่านให้ฟัง และที่สำคัญยิ่งกว่าทักษะการทำ Data Visualization ก็คือทักษะการตั้งคำถามกับดาต้าให้เป็น หรือที่ผมเรียกว่า Data Thinking การคิดต่อยอดจากดาต้าที่เห็นให้ได้ครับ หนังสือเล่มนี้ทำให้เห็นเคสที่แค่เปลี่ยนรูป Chart หรือ Graph แค่เล็กน้อย ก็ทำให้เห็น Insight ใหม่ที่คาดไม่ถึง Data Visualization คือการอ่านภาษาดาต้าให้ออกในยุค Data-Driven Marketing อย่างภาพนี้มาจากการตั้งคำถามว่าการเดินทางบ่อยครั้งส่งผลต่อความเครียดมั้ย ? เมื่อเราตั้งคำถามแบบ Data Thinking […]

AI Big Data สำนักพิมพ์ SALT

You Look Like a Thing and I Love You หรรษาปัญญาประดิษฐ์

15/12/2023

สรุปหนังสือ You Look Like a Thing and I Love You หรรษาปัญญาประดิษฐ์ หนังสือที่มาบอกเล่าอธิบายว่าปัญญาประดิษฐ์ AI หรือ Algorithm นั้นทำงานอย่างไร เพราะวันนี้เราอยู่ในยุค AI Driven Everything โดยไม่รู้ตัวมากขึ้นทุกวัน ดังนั้นการเข้าใจว่า AI ที่เราใช้อยู่มันให้คำตอบหรือแสดงผลแบบนี้ เพราะมันมีชุดความคิด Algorithm แบบไหน เพื่อที่เราจะได้รู้เท่าทันว่าจะใช้งาน AI รอบตัวอย่างไรให้เกิดประโยชน์มากที่สุดครับ อย่างไร ปัญญาประดิษฐ์หรือ AI อยู่รอบตัวและอยู่ในมือเราทุกคนแล้ว โทรศัพท์มือถือที่เราใช้ก็เต็มไปด้วย AI ไม่ว่าจะเป็น AI ใน TikTok ที่มันเรียนรู้จากพฤติกรรมการชอบดูคลิปของเราว่าเราน่าจะชอบดูคลิปแบบไหน หรือ Facebook เองที่มักจะฉลาดในการแนะนำโฆษณาแบบรู้ใจ เสมือนว่ามันแอบฟังเราว่าเราพูดหรือคิดอะไร ในความเป็นจริงแล้วมันไม่ต้องฟังก็รู้ได้ แค่เรากดอะไรนิดหน่อยมันก็จับสัญญาณได้แล้วรู้เลย หรือ AI ในแป้นพิมพ์มือถือ ที่พอเราพิมพ์ไปไม่กี่ตัวอักษร ข้อความเต็มๆ ก็มักจะโผล่ขึ้นมาอย่างแม่นยำ จนทำให้เราประหยัดเวลาการพิมพ์ไปได้มาก ยังไม่พูดถึง […]

สรุปหนังสือ The Ethical Algorithm AI ที่มีหัวใจ Michael Kearns และ Aaron Roth เขียน จิตร์ทัศน์ ฝักเจริญผล แปล สำนักพิมพ์ SALT

AI Big Data สำนักพิมพ์ SALT

The Ethical Algorithm ออกแบบ AI ที่มีหัวใจ

05/12/2023

สรุปหนังสือ The Ethical Algorithm ศาสตร์การออกแบบอัลกอริทึม ให้ใส่ใจคุณค่าทางสังคม AI ที่มีหัวใจ เขียนโดย Michael Kearns และ Aaron Roth ปฏิเสธไม่ได้ว่าวันนี้เราอยู่ในโลกที่ขับเคลื่อนด้วย AI หรือ Algorithm หรือจะเรียกว่า AI Driven Everything ถ้าให้ผมอธิบายสักนิดว่า AI เกี่ยวกับ Algorithm อย่างไรเผื่อบางคนที่ไม่รู้ ต้องบอกว่า Algorithm คือชุดความคิด การทำงาน ส่วน AI คือการที่เราให้สิ่งต่างๆ ทำงานโดยอัตโนมัติตามคำสั่ง หรือการที่เราสอนมันมาว่าถ้าเจอเรื่องแบบนี้ควรทำงานอย่างไร อย่างระบบ Autopilot ในรถยนต์ไฟฟ้า Tesla ที่รถยนต์สามารถช่วยขับให้เราเองได้ระดับหนึ่ง นั่นก็เพราะ AI มันมีชุดคำสั่ง Algorithm ที่กำหนดไว้โดยผู้สอนด้วยหลักการง่ายๆ ขับรถตามความเร็วที่กำหนดไว้ แต่สูงสุดไม่เกิน 140 กิโลเมตรต่อชั่วโมง แต่ก็ต้องเว้นระยะห่างจากคันหน้าในระยะเบรกฉุกเฉินที่ปลอดภัย และก็ต้องประคองรถให้อยู่ตรงกลางเลนเป็นหลัก ไม่กินเลนซ้ายหรือขวา แต่ต้องคอยระวังรถยนต์รอบข้างด้วยว่า เค้าขับกินเข้ามาในเลนเราหรือเปล่า […]

Big Data สำนักพิมพ์ Shortcut

Data Decision Making ตัดสินใจไม่พลาด มองเฉียบขาดด้วยดาต้า

03/05/2023

สรุปหนังสือ Data Decision Making ตัดสินใจไม่พลาด มองเฉียบขาดด้วยดาต้า หนังสือดาต้าดีๆ อีกเล่มที่อยากให้ทุกคนที่สนใจเรื่องดาต้าได้อ่าน เขียนจากคุณบุ๊ค เจ้าของเพจดาต้าภาษาคน ซึ่งทำคอนเทนต์เล่าเรื่องดาต้าด้วยภาษาคนทั่วไปอ่านได้มานานแล้ว ขนาดผมเองยังเป็นหนึ่งในแฟนเพจที่ติดตามเป็นการส่วนตัวเลย หนังสือเล่มนี้เต็มไปด้วยเคสการใช้ดาต้าช่วยตัดสินใจมากมาย ไม่ได้เล่าเรื่อง Data Science หรือการทำ Model หรือ Maching Learning ยากๆ แต่อย่างไร แต่เป็นการเล่าเคสให้เห็นภาพของธุรกิจต่างๆ ที่ใช้ดาต้าในการตัดสินใจเรื่องสำคัญๆ อย่างการทำ A/B Test ของเกม Simcity ที่ทำให้พบว่าใครใช้โปรโมชั่นแบบไหน หรือภาพข้อความแบบใดดีจึงจะทำให้เกิดยอดขายมากกว่ากัน หรือในช่วงสงครามโลก ทรัพยากรมีจำกัด เครื่องบินรบถูกยิงตกบ่อยมาก นำมาสู่คำถามสำคัญว่าเราควรติดตั้งเกราะกันกระสุนที่จุดไหน จะติดทั้งเครื่องบินเลยก็ทำให้หนักเกินไป แถมยังเป็นการสิ้นเปลืองทรัพยากรสำคัญที่มีจำกัด ไอ้คำถามที่ว่าควรติดตรงไหนดีนั่นแหละครับ นำมาสู่การหาดาต้ามาตอบ ทีแรกคิดว่าควรต้องดูว่าเครื่องบินที่รอดกลับมาถึงฐานโดนยิงตรงส่วนไหนบ้าง ก็ติดมันตรงไหน แต่อีกคนก็มองว่าควรติดในส่วนที่ไม่ถูกยิง เพราะนั่นหมายความว่าเครื่องบินที่ถูกยิงในจุดเหล่านั้นตกไปแล้ว เลยไม่เหลือรอดกลับมาโชว์รอยกระสุนได้ หรืออีกเคสที่ใช้ดาต้าช่วยตัดสินใจของห้างโตคิว ที่ใช้ Data และ AI ช่วยคำนวนว่าลดเท่าไหร่จึงจะทำกำไรได้สูงสุด ไม่ได้ลดตามอารมณ์ ไม่ได้ลดตามอำเภอใจที่มักทำกัน แต่เป็นการใช้ดาต้าและเอไอช่วยหา Pattern […]