Culture

CultureJapanสำนักพิมพ์ มติชน

Japan Dark Side ถึงร้ายก็รัก

เบื้องหน้าภาพญี่ปุ่นที่คุ้นชิน ความงาม ความปราณีต ความคลีน ความทันสมัย ความเป็นระเบียบ ที่เปรียบเสมือนด้านสว่างหรือภาคสีขาวของเจแปนนั้น ตรงข้ามกันภาคด้านมืด ดาร์คไซด์ นั้นเป็นยังเป็นเรื่องที่เราคนไทยรู้กันแค่ลางๆ สีเทาๆเท่านั้นเอง Japan Dark Side เล่มนี้เหมือนคู่มือภาคค่ำของคนญี่ปุ่น ที่เขียนโดยประสบการณ์ตรงของ บูม ภัทรพล เหลืองบุญชู ชายผู้ใช้ชีวิตตั้งแต่เรียนจนทำงานแบบคนญี่ปุ่นจริงๆมาถ่ายทอดให้ เพราะชีวิตมีหลายด้าน แต่ละด้านก็มีหลายมิติ หนังสือเล่มนี้ช่วยให้เห็นภาพที่สมบูรณ์ของชีวิตคนญี่ปุ่นมากขึ้นกับคนนอกอย่างคนไทย เช่น สาวนั่งดริงก์ “เคียะบะโจ” ของญี่ปุ่น ที่ใช้หลักการ personalized marketing นอกหลักสูตร mba ในการเปลี่ยนลูกค้าขาจร ให้กลายเป็นขาประจำ แถมยังมีการเก็บข้อมูลลูกค้าแต่ละคน เพื่อเอามาทำ re-marketing ที่ได้ Conversions rate มากมาย คนทำการตลาดควรศึกษาจากเธอนะครับ โฮสต์ หนุ่มบริการเอาใจสาวสายเปย์ ที่บอกให้รู้ว่าแค่หล่อไม่พอให้ได้เกิด เพราะต้องเอาใจเป็น ดื่มเก่ง(เพื่อทำยอด) แถมยังเต็มไปรายละเอียดอีกมากมาย เพราะการจะขึ้นมาเป็น โฮสต์เบอร์หนึ่ง ของร้านได้ ไม่ใช่แค่ต้องเอาใจที่ร้าน แต่จุดสำคัญคือบริการหลักการขาย หรือต้องตามเอาใจนอกร้านให้เธอกลับมาใช้บริการกับตัวเอง นี่มันหลักการ CRM […]

Read more
CultureHistorySocietyสำนักพิมพ์ Little Thoughts

CITIES ความเมืองเรื่องบ้าน

เป็นหนังสือที่ว่าด้วยเรื่องของ 11 เมืองที่คุ้นหูจากทั่วโลก แต่เนื้อเรื่องนั้นกลับไม่คุ้นที่เคยรู้เอาซะเลย ที่พูดแบบนี้ใช่ว่าไม่น่ารู้ แต่กลับน่ารู้และน่าจะรู้ตั้งนานแล้ว หนังสือเล่มนี้ทำให้ผมรู้จัก 11 เมืองในอีกมุมมอง ไม่ว่าจะฮอกไกโดที่เอาสนามบินมาเป็นตัวแทนเมืองทั้งเมือง หรือมิลานเมืองดังอิตาลีที่ไม่ได้ชิลๆแบบอิตาลีที่คุ้นเคย ปารีสเมืองแห่งประวัติศาสตร์ที่แท้จริงแล้วเพิ่งถูกครอบสร้างขึ้นมาใหม่ หรือเกียวโตเมืองใกล้แค่ 6 ชั่วโมงเมื่อบินไป แต่กลับมีประวัติศาสตร์ของผ้าไหมทอมือที่ผ่านมาหลายร้อยปี ซานฟานเมืองแห่งการเริ่มต้น ที่เริ่มต้นเป็นเมืองแรกๆที่จะรีไซเคิลขยะให้ได้ร้อยเปอร์เซนต์ในประเทศ แถมยังมีเป้าว่าจะใช้พลังงานทดแทนทั้งหมดภายในปี 2030 อีกด้วย โตเกียวเมืองที่สร้างป่าขึ้นมาด้วยน้ำมือมนุษย์ ที่คิดเผื่อไว้เป็นร้อยๆปีให้ป่าอยู่ด้วยตัวเองได้ ลิเวอร์พูลและแมนเชสเตอร์ที่ไม่ได้มาเล่าเรื่องฟุตบอล แต่มาเล่าถึงวันวานสมัยเป็นเมืองอุตสาหกรรมแรกของโลก เดนเวอร์เมืองแห่งความสมดุลของอเมริกา ในวันที่อะไรก็พัฒนาไปทุกด้าน แต่เดนเวอร์กลับเป็นจุดที่ลงตัวในทุกด้านของชีวิตที่กำลังดี ดีทรอยต์เมืองที่ล้มละลาย ควรศึกษาไว้ให้ไม่ซ้ำรอย และสุดท้ายเมืองเทพเมืองสวรรค์ เมืองกรุงอย่างกรุงเทพ กับเรื่องราวของถนนเจริญกรุงที่เคยรุ่งเรืองและซบเซา พร้อมกับกำลังหาทางกลับมาเป็นถนนเส้นสำคัญอีกครั้ง เห็นมั้ยครับว่าเต็มไปด้วยเรื่องราวของเมืองจริงๆ แต่เป็นเรื่องราวที่อ่านสนุก ถ้าเปรียบเป็นอาหารก็บอกได้เลยว่ากินอร่อย แถมยังกินเพลินกินได้บ่อยแบบไม่เลี่ยน ดีไม่ดีกินหมดแล้วยังไม่อยากให้จบเสียด้วยซ้ำ อย่างผมเพิ่งรู้ว่าช็อคโกแลต Royce นั้นผลิตที่ฮอกไกโด เพราะเป็นเมืองที่มีทั้งวัวเนื้อและวัวนมชั้นดีมากมาย จนทำให้เกิดผลผลิตนมมากมายออกสู่ท้องตลาด จนช่วงนึงต้อง PR ให้คนทั้งประเทศหันมาดื่มนมจากฮอกไกโดมากขึ้น ผ่านองค์จักรพรรดิ์ญี่ปุ่นที่ออกมาป่าวประกาศว่าดื่มนมทุกวันๆละสองเวลา เท่านั้นแหละครับกระแสดื่มนมก็พรั่งพรูทั่งญี่ปุ่นในทันทีเลย แล้วที่เราเห็นว่าฮอกไกโดเป็นภูมิภาคที่ดูอุดมสมบูรณ์ขนาดนี้ ไหนจะผลไม้ ไหนจะนม ไหนจะเนื้อ แต่แท้จริงแล้วสภาพภูมิอากาศของฮอกไกโดไม่ได้เอื้อต่อการเพาะปลูกหรือเลี้ยงสัตว์แต่อย่างไรเลยนะครับ ด้วยอากาศที่ทั้งหนาวและแห้งแล้ว […]

Read more
CultureHistoryThaiสำนักพิมพ์ มติชนสำนักพิมพ์ ศิลปวัฒนธรรม

การเมืองเรื่องพระพุทธรูป

เมื่อพูดถึงพระพุทธรูป รูปจำลองเคารพถึงพระพุทธเจ้าในศาสนาพุทธที่เป็นศาสนาหลักที่คนส่วนใหญ่ในชาตินับถือ แต่จะมีซักกี่คนที่รู้เหมือนผู้เขียนว่าเบื้องหลังของพระพุทธรูปนั้นมีการเมืองแฝงอยู่แบบที่นึกไม่ถึง หนึ่ง เพื่อความเคารพ แน่นอนว่าพระพุทธรูปอยู่ที่ไหน คนไทยส่วนใหญ่ก็จะให้ความเคารพกันทั้งนั้น ไม่ว่าจะพุทธหรือไม่ใช่พุทธ แต่ถ้าเป็นคนไทยหรือไม่ใช่ไทยแต่อยู่ในไทยมานาน ก็พอจะรู้ว่าคนไทยนั้นให้ความเคารพพระพุทธรูปอย่างถึงที่สุด แต่อีกนัยหนึ่งคือเพื่อให้ “คนเคารพ” ผู้ที่อัญเชิญพระพุทธรูปนั้นมาอยู่ในครอบครอง ในสมัยก่อนย้อนกลับไปถึงสมัยพระเจ้าตากสิน และเจ้าพระยามหากษัตริย์ศึก(รัชกาลที่ ๑) ก็มีการไปตีเอาเมืองขึ้น แล้วก็ยึดเอาพระพุทธรูปของเมืองเหล่านั้นมาอยู่ในครอบครองที่เมืองหลวงของตัวเอง (ในสมัยนั้นคือกรุงธนบุรี แล้วค่อยมาเป็นกรุงเทพมหานคร) เป็นการแสดงอำนาจที่เหนือกว่าโดยนัยว่าสิ่งสำคัญที่เป็นที่เคารพบูชาสูงสุดของเมืองนั้นตกเป็นของเมืองนี้ ทั้งพระแก้วมรกตที่ได้มาจากเมืองลาว และยังมีพระบาง ที่ได้มาจากเมืองหลวงพระบาง แต่ในตอนหลังมีการนำพระบางกลับคืนไปยังเมืองเดิม เพราะเชื่อว่าถ้าพระแก้วมรกตและพระบางอยู่ด้วยกันจะทำให้แห้งแล้ง ข้าวของแพง ผู้คนอดอยาก ดังนั้นในช่วงยุคระหว่างพระเจ้าตากสินมหาราช และรัชกาลที่ ๑ นั้น พระพุทธรูปคือการแสดงถึงอำนาจของพระมหากษัตริย์เองที่บวกรวมเข้ากับความเชื่อในความศักดิ์สิทธิ์ของศาสนาของผู้คนไปคู่กัน หรือพูดง่ายๆก็คือมีทั้งพลังทางโลก และพลังทางธรรมนั่นเอง จึงเกิดการรวมพระพุทธรูปจากหัวเมืองต่างๆ มากกว่าพันองค์มาไว้ในวัดพระศรีรัตนศาสดาราม และวัดอื่นๆในช่วงเวลานั้น เพื่อเป็นการประกาศให้รู้ว่านี่คือพลังอำนาจทั้งทางโลกและทางธรรมให้เป็นที่รู้กันโดยทั่ว ไม่ต้องแปลกใจเลยว่าทำไมบางวัดถึงมีพระพุทธรูปเยอะนัก และทำไมบางวัดถึงมีพระพุทธรูปแค่องค์เดียว และในตอนนั้นพระพุทธรูปนั้นมีเฉพาะในรั้วในวังและตามวัดเท่านั้น ไม่ได้มีทั่วไปตามบ้านเรือนผู้คนเหมือนอย่างในบ้านเราทุกวันนี้ สอง พระพุทธรูปผสมความเป็นจีน ในช่วงยุครัชกาลที่ ๒ ตอนปลายเป็นต้นมา ไทยเรามีความสนิทสนมกับจีนผ่านทางการค้า และการอพยพของชาวจีนที่เข้ามามากมาย ทำให้วัฒธนธรรมจีนไหลเข้ามาตามผู้คน จากเดิมที่เคยมีพระพุทธรูปตั้งโดดๆให้บูชาเดี่ยวๆ ก็ผสมกับการตั้งโต๊ะบูชาบรรพบุรุษแบบจีน จนกลายเป็นการจัดโต๊ะหมู่บูชาพระพุทธรูปมาจนถึงทุกวันนี้ และเมื่อชาวจีนที่เป็นพวกพ่อค้า คฤหบดี หรือเศรษฐีทั้งหลายที่มีฐานะ […]

Read more
CultureLifestylePhilosophyสำนักพิมพ์ STEPS

LAGOM ความพอดีนี่แหละดีที่สุด

สรุปอย่างย่อ หนังสือเล่มนี้ทำให้เข้าใจแก่นของชาวสวีเดน ดินแดนกำเนิดแบรนด์ IKEA ที่ว่าด้วยหลักของความ “พอดีที่ดีพอ” ไม่ใช่แค่พอดีแบบผ่านๆ แต่พอดีในแบบที่ถ้ามันดีพอแล้วก็พอ ไม่ต้องเพอร์เฟคนักหรอกชีวิต ให้มันมีจังหวะชีวิต มีช่องว่างให้หายใจหายคอบ้าง ดังนั้นถ้าใครเป็นสายสโลว์ไลฟ์แบบมีความรับผิดชอบ ผมว่าหนังสือเล่มนี้ใช่กับคุณเลย หรือถ้าใครที่เป็นพวกตึงไปก็ควรอ่านหนังสือเล่มนี้ เพื่อจะได้เห็นวิถีชีวิตอีกรูปแบบหนึ่งที่อาจทำให้คุณผ่อนคลายเป็นสุขมากขึ้นก็ได้ หนังสือปรัชญาการใช้ชีวิตเล่มนี้แปลกกว่าเล่มอื่น ตรงที่มีสูตรอาหารแบบ lagom ของชาวสวีเดนมากมายให้ลองทำ เรียกได้ว่าถ้าใครที่ชอบทำอาหารก็เหมาะที่จะลองทำอาหารแบบ lagom แล้วขายออนไลน์ดูก็ได้นะครับ สรุปอย่างย่อผ่านไปก็เข้าสู่สรุปอย่างยาว แต่เชื่อมั้ยว่าเนื้อหาเล่มนี้อ่านดูเหมือนจะไม่มีอะไร แต่กลับมีอะไรให้ต้องพับเก็บไม่น้อยเลยทีเดียว แต่ก็จะพยายามไม่ให้มันซีเรียสหรือจริงจังเกินไปกับการเขียนสรุปเล่มนี้ เพราะเดี๋ยวมันจะผิดกับคอนเซปเล่มครับ ถ้าคุณยังนึกภาพไม่ออกว่าแล้ว lagom มันหน้าตาเป็นยังไง คุณลองนึกตัวอย่างถึงนมกึ่งพร่องมันเนยดูแล้วกัน นมกึ่งพร่องมันเนยคือนมที่ดีกว่านมทั่วไปที่มีเนย แต่ก็ยังไม่ได้ดีที่สุดเหมือนนมพร่องมันเนย 100% เพราะถ้ามากไปบางที 10% สุดท้ายอาจต้องใช้เวลาถึง 90% ในการทำ ดังนั้นก็ทำให้มันกึ่งพร่องมันเนยนี่แหละ เอาซัก 90% ให้เป็นนมที่ดี อีก 10% ก็ให้มันเหลือเอาไว้บ้าง ให้ชีวิตมันมีสีสัน เพื่อจะได้เอาเวลาไปใช้กับอย่างอื่นได้มากขึ้น เรื่องนี้ทำให้ผมคิดถึงเวลาผมทำงานเหมือนกันนะครับ ส่วนใหญ่เรามักจะใช้เวลา 20% เพื่อทำงาน 80% ให้สำเร็จ อย่างการทำพรีเซนเทชั่นหรือคิดไอเดีย […]

Read more
CultureSocial Media

เข้าใจโลกใหม่ของวัยรุ่นยุควุ่นเน็ต It’s Complicated

สรุปอย่างย่อ หนังสือเล่มนี้ทำให้เราเข้าใจว่าทำไมวัยรุ่นถึงดูยุ่งๆวุ่นๆอยู่กับเน็ตนัก ทำไมถึงติดมือถือจัง ทำไมถึงบ้าโซเชียล ทำไมไม่ค่อยออกจากบ้านไปไหนแล้วเอาแต่หมกตัวอยู่หน้าจอนานๆ ทำไมถึงชอบโพสอะไรแปลกๆที่ทำเอาผู้ใหญ่หรือพ่อแม่หัวหมุนหลายต่อหลายครั้ง หรืออีกร้อยคำถามที่ว่า ทำไม ทำไม ทำไม ทำไมอินเทอร์เน็ตและโซเชียลถึงเปลี่ยนเด็กสมัยนี้ไปได้ถึงเพียงนี้ ทุกทำไมที่ว่าทั้งหมดมีคำตอบอยู่ในเล่มนี้ครับ และทุกทำไมที่ว่าก็ไม่ใช่เรื่องแปลกเรื่องใหม่อะไร เพราะเชื่อมั้ยว่าคุณและผม หรือคนที่กำลังมีลูกอยู่ในช่วงวัยรุ่นทุกวันนี้ต่างก็เคยเป็นแบบนี้ทั้งนั้น เพียงแต่วิธีการระหว่างรุ่นเรากับเค้ามันต่างกันเท่านั้นเอง เราต้องเริ่มจากเข้าใจแก่นของเรื่องนี้ทั้งหมดก่อนว่า คนที่กำลังอยู่ในช่วงวัยรุ่นนั้นต้องการแค่สองอย่าง ความเป็นส่วนตัว และเพื่อน ตอนเราเป็นวัยรุ่นเราติดเพื่อนมั้ย? ผมคนนึงแหละครับที่ติดเพื่อนงอมแงมเลย เลิกเรียนก็อยู่เตะบอลด้วยกันนานๆ หรือรวมกลุ่มกันแซวผู้หญิงหน้าตึก หรือชวนกันไปทำเรื่องห่ามๆตามประสาเด็กวัยรุ่น ส่วนเพื่อนผู้หญิงรุ่นผมหรอครับ ก็จับกลุ่มกันทำการบ้าน บ้างก็ไปซื้อขนมมากินกัน(แล้วเด็กผู้ชายอย่างผมก็เข้าไปขอกินด้วย) ไม่ก็ไปนั่งคุยกระหนุงกระหนิงกับแฟน ไม่ก็จับกลุ่มเม้าส์เพื่อนด้วยกันอีกทอดนึง นั่นคือพฤติกรรมรุ่นผมตอนที่เป็นวัยรุ่น เอ่อ..รุ่นผมคือปีนี้ผมเลข 3 กลางๆแล้วครับ ผมเชื่อว่าถ้าคุณเป็นรุ่นที่เกิดก่อนผมก็อาจจะเปลี่ยนวิธีการกันไปเล็กน้อย แต่โดยรวมแล้วไม่ได้ต่างกันนัก เพราะใจความหลักก็คือเพื่อน..และความเป็นส่วนตัว ความเป็นส่วนตัวที่ว่าคือ เรื่องที่เราทำกับเพื่อนพ่อแม่ไม่ค่อยรู้หรอก เพราะในยุคก่อนโซเชียลเวลาเราจะทำอะไรเราไม่ได้โพสให้โลกรู้ ไม่ได้โพสให้พ่อแม่มาตามสืบค้นเจอได้เหมือนสมัยนี้ ผมว่าหนังสือเล่มนี้เหมาะกับคนที่กำลังเป็นพ่อแม่มีลูกที่กำลังจะก้าวเข้าสู่วัยรุ่น หรือลูกกำลังเป็นวัยรุ่นอยู่แต่ไม่รู้จะรับมือลูกยังไงดี และก็เหมาะกับนักการตลาดหรือนักธุรกิจคนไหนก็ตามที่มีกลุ่มเป้าหมายเป็นวัยรุ่นและพ่อแม่ อ่านเพื่อเข้าใจว่าเค้าคิดยังไง หรืออ่านเพื่อย้อนกลับมาเข้าใจตัวเราตอนเป็นวัยรุ่นอีกครั้ง และนี่ก็คือสรุปอย่างย่อ ส่วนสรุปอย่างยาวน่ะหรอครับ ส่วนตัวผมคิดว่าหนังสือเล่มนี้ถูกแปลออกมาช้าไปนิด แล้วผมก็อ่านช้าไปหน่อย คือหนังสือเล่มนี้ถูกแปลออกมาเมื่อปี 2561 ส่วนผมเพิ่งได้อ่านก็กุมภาพันธ์ 2562 เอง […]

Read more
CultureHistoryThaiสำนักพิมพ์ ศิลปวัฒนธรรม

ผัวเดียวเมียเดียว

“ผัวเดียวเมียเดียว” คงไม่มีใครว่าแปลกในทุกวันนี้ แต่ถ้าย้อนหลังกลับไปไม่ถึงร้อยปีเชื่อหรือไม่ว่าเป็นเรื่องแปลกที่ไม่มีใครยอมรับ และก็ไม่มีกฏหมายรองรับด้วย แต่เดิมทีสังคมไทยเป็นสังคมแบบ “ผัวเดียวหลายเมีย” มาแต่ครั้งโบราณกาล จนเพิ่งมาเปลี่ยนแนวคิด แนวปฏิบัติ จนออกมาเป็นกฏหมายรองรับ “ผัวเดียวเมียเดียว” ก็ในช่วงทศวรรษ 2480 เมื่อ 70กว่าปีก่อนเท่านั้นเอง แล้วทำไมต้องกลายมาเป็นผัวเดียวเมียเดียวด้วยล่ะ? ก็เพราะว่า “สยาม” หรือชาติไทยในยุคล่าอาณานิคมนั้น ที่เพื่อนบ้านล้วนตกเป็นของชาติตะวันตกทั้งนั้น ไม่ว่าจะพม่า มลายู กลายเป็นเมืองขึ้นของอังกฤษ หรือลาว กัมพูชา เวียดนาม กลายเป็นเมืองขึ้นของฝรั่งเศส พี่ไทยก็เลยเหลือตัวลีบๆแบบๆที่แม้จะบอกว่าเราไม่เคยตกเป็นเมืองขึ้นของใคร แต่ในความเป็นจริงแล้วเราตกอยู่ในภาวะที่เรียกว่า “กึ่งอาณานิคม” ก็ว่าได้ เพราะตั้งแต่เราเริ่มทำสัญญากับอังกฤษใน พ.ศ. 2398 สยามก็ไม่มีเสรีภาพเต็มที่ในดินแดนของเราเองอีกต่อไป เพราะเราต้องเสียสิทธิสภาพนอกอาณาเขตให้กับอังกฤษ ที่ทำให้คนในปกครองของอังกฤษไม่ต้องขึ้นศาลหรืออยู่ภายใต้กฏหมายไทย แม้จะทำการผิดกฏหมายของไทยในพื้นที่ของไทยก็ตาม และยังรวมถึงการต้องยกเลิกท้องพระคลังที่เคยควบคุมสินค้าเข้าออกได้ตามใจสยาม ให้กลายเป็นเปิดเสรีการค้า หรืออย่างน้อยก็ค้าขายได้ตามอำเภอใจของชาติตะวันตก เรื่องภาษีก็ไม่สามารถกำหนดเองได้แม้จะค้าขายในประเทศตัวเอง ก็ถูกอังกฤษ ฝรั่งเศส โปรตุเกส หรือชาติตะวันตกอื่นๆเป็นผู้กำหนดระดับภาษีเอง เห็นมั้ยว่าแม้จะไม่เป็นเมืองขึ้นของชาติไหน แต่เราก็ตกอยู่ในภาวะกึ่งอาณานิคมอย่างกลืนไม่เข้าคายไม่ออก โดยการจะบอกเลิกสัญญาการค้าที่ไม่เป็นธรรมนี้ บรรดาชาติตะวันตกอาณานิคมบอกว่า สยามต้องพัฒนากฏหมายให้เท่าเทียมกับตนเสียก่อน ถึงจะยอมรับในความ “ศิวิไลซ์” หรือความเจริญที่ทัดเทียมกัน ในตอนนั้นบรรดาชนชั้นนำของสยามก็พากันประชุมร่วมกันตีความว่า อะไรบ้างของชาติตะวันตกที่คือความ “ศิวิไลซ์” […]

Read more
CultureSocietyTrendสำนักพิมพ์ openbooks

THE 100 YEAR LIFE ชีวิตศตวรรษ

เมื่ออ่านจบก็พบว่า โอ้ ทำไมเราไม่ได้อ่านหนังสือเล่มนี้ตั้งแต่สิบปีที่แล้วนะ และจะมีซักกี่คนนะที่ได้อ่านหรือตระหนักถึงในสิ่งที่หนังสือเล่มนี้พูดถึงแล้ว เรื่องที่เราส่วนใหญ่กำลังจะมีอายุยืนยาวกันถึง 100 ปี ฟังเผินๆฟังดูเป็นเรื่องดี แต่ถ้าใช้ชีวิตแบบผิวเผินแบบนี้ต่อไปนี่นรกบนดินแน่ ค่าเฉลี่ยของอายุคนไทยตอนนี้น่าจะอยู่ราวๆ 71-77 ปีครับ ฟังดูแบบนี้เราอาจเผลอคิดว่า “อ้อ นี่ชั้นจะมีอายุถึงประมาณนี่ก่อนจะตายซินะ” แต่ความจริงแล้วคุณคิดผิดครับ เพราะนี่คือค่าเฉลี่ยของปีนี้ครับ ไม่ใช่ปีที่คุณกำลังใกล้จะตาย เพราะกว่าถึงคุณจะอายุถึงเลข 7 นำหน้า ถ้าคุณอายุประมาณเดียวกับผม คือขึ้นต้นด้วยเลข 3 นั่นหมายความว่าคุณมีโอกาสที่จะอายุยืนยาวถึง 90 ปีขึ้นไปเลยล่ะครับ เพราะอะไรน่ะหรอครับ ก็เพราะว่าทุกๆสิบปีอายุคนเราจะยืนยาวขึ้นอีกสองปีเป็นอย่างน้อยครับ นั่นทำให้ถ้าเรายิ่งอายุน้อยในวันนี้เราก็จะยิ่งมีอายุที่ยืนยาวขึ้นในวันข้างหน้า สมมติว่าถ้าตอนนี้คุณอายุ 60 ปี ก็มีโอกาสร้อยละ 50 ที่คุณจะอายุยืนถึง 90 ปีเป็นอย่างน้อย หรือถ้าตอนนี้คุณอายุ 40 ปี ก็มีโอกาสเท่าๆกันที่คุณจะอายุยืนถึง 95 ปีขึ้นไป และถ้าตอนนี้คุณอายุ 20 ปี ก็มีโอกาสร้อยละ 50 ที่คุณจะอยู่จนถึงอายุ 100 ปีเลยทีเดียว ฟังดูน่าจะดีใช่มั้ยครับ ที่เราจะมีโอกาสมีชีวิตที่ยืนยาวขึ้นอีกมากถึงยี่สิบปีเป็นอย่างน้อยถ้าเทียบกับค่าเฉลี่ยอายุประชากรในวันนี้ แต่รู้มั้ยครับว่าถ้าเราไม่เริ่มวางแผนชีวิตให้ดีกันตั้งแต่วันนี้ […]

Read more
CultureHistory

An Edible History of Humanity ประวัติศาสตร์กินได้

โลกสร้างอาหาร อาหารสร้างโลก, An Edible History of Humanity – Tom Standage ถ้าคุณเป็นคนชอบอ่านประวัติศาสตร์สนุกๆ คุณน่าจะชอบหนังสือเล่มนี้อีกเล่ม เพราะเล่มนี้คือคนเดียวกับที่เขียน “ประวัติศาสตร์โลกในหกแก้ว” A History of the World in 6 Glasses พูดถึงอาหารใครจะคิดว่ามันจะเบื้องหลังมากมายจนถึงขั้นกลายเป็นประวัติศาสตร์ได้อีกเล่ม จากที่เคยอ่านมาแล้ว 11 เล่มที่เป็นเรื่องเกี่ยวกับประวัติศาสตร์อาหาร นี่เลยกลายเป็นเล่มที่ 12 ที่เกี่ยวกับประวัติศาสตร์ด้านอาหารของผม นีโอลิธิก คือชื่อของยุคสมัยหนึ่งที่ย้อนกลับไปได้ราว 10,000 ปีก่อน เป็นยุคที่มนุษย์เริ่มลงหลักปักฐานไม่เร่ร่อนพเนจรอีกต่อไป เรื่องของเรื่องก็คือก่อนหน้านี้มนุษย์เร่ร่อนพเนจรไปเรื่อย เพราะต้องล่าสัตว์หาของป่าเพื่อเป็นอาหารเลี้ยงชีพ ทำให้มนุษย์กลุ่มนั้นไม่สามารถลงหลักปักฐานอยู่ที่ไหนได้นาน เพราะอยู่ไปซักพักก็จะเริ่มหากินยากเพราะสัตว์ป่าผลหมากรากไม้ถูกกินไปเรื่อยๆจนหมดไป ทำให้มนุษย์เรานั้นต้องเร่ร่อนขยับที่อยู่เพื่อเข้าถึงแหล่งอาหารแหล่งใหม่ต่อๆไป มนุษย์ที่พเนจรนั้นทำให้แต่ละกลุ่มหรือชุมชนมีขนาดเล็ก กลุ่มนึงมีแค่ 20-40 คนโดยประมาณ เพราะไม่งั้นก็จะยากที่จะหาอาหารได้พอเลี้ยงกลุ่มตัวเองให้อิ่มได้ถ้วนหน้า มนุษย์ที่เร่ร่อนล่าสัตว์หาของป่านั้นไม่พบว่ามีทรัพย์สมบัติเป็นของตัวเอง หรือแม้แต่เป็นยุคที่มีข้าวของน้อยถึงน้อยมาก เพราะด้วยความที่ต้องเร่ร่อนตามหาแหล่งอาหารไปเรื่อยๆ ทำให้ต้องเร็วและคล่องตัวในการเคลื่อนที่ ถ้ามัวแต่มีข้าวของมากก็คงจะหอบเดินตามชาวบ้านไม่ทันจนโดยเสือเขี้ยวดาบกินแน่ๆ แถมในเรื่องของ “สมบัติ” หรือทรัพย์สินส่วนตัวนั้นไม่พบว่ามนุษย์ที่เร่ร่อนนั้นมีทรัพย์สินส่วนตัว แต่กลับใช้หลักทรัพย์สินส่วนรวมมากกว่า เพราะด้วยความที่ต้องคล่องตัวทำให้แต่ละคนก็ไม่จำเป็นต้องมีข้าวของมากมาย มีดเล่มนึงก็กลายเป็นของที่สามารถสลับกันใช้ได้ทั้งกลุ่ม ไม่จำเป็นที่ทุกคนต้องมีมีดเป็นของตัวเอง จะว่าไปหลักการคิดแบบนี้ก็เริ่มคล้ายๆกับในปัจจุบันนี้เหมือนกันในเรื่องของ […]

Read more
CultureHistory

108 เรื่องที่หญิงไทยควรรู้

เป็นหนังสือที่บอกเล่าเรื่องราวความเป็นอยู่รวมถึงสิทธิของหญิงไทยแต่อดีตให้เราเข้าใจ ว่าแต่ดั้งเดิมแล้วหญิงไทยนั้นมีสิทธิมากมายกว่าหญิงใดในโลก ไม่ว่าจะฝรั่ง จีน แขกชาติใดก็ตาม ที่รู้แล้วจะพาลอิจฉาว่าทำไมหญิงไทยถึงแลดูมีอภิสิทธิ์เหนือชายซะเหลือเกิน จนไม่แน่ใจว่าควรจะเป็นฝ่ายชายหรือไม่ที่ต้องออกมาเรียกร้องสิทธิความเท่าเทียมทางเพศที่แท้จริง ก่อนจะสรุปต่อขอเล่าถึงผู้เขียนนิดนึงครับ ผู้เขียนคืออาจารย์ธาวิต สุขพานิช ท่านเป็นอาจารย์สอนวิชาประวัติศาสตร์ครอบครัวที่มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์เป็นสิบๆปี ถ้าจะบอกว่าท่านเป็นผู้รู้ ผู้เชี่ยวชาญในเรื่องนี้ก็คงไม่ผิดนัก และนั่นก็เลยเป็นเหตุผลสำคัญที่ออกหนังสือเล่มนี้ เพราะต้องการให้คนทั่วไปได้รู้ว่าสิทธิสตรีที่เรียกร้องกันในวันนี้นั้น แท้จริงแล้วอาจเป็นการเข้าใจผิดคิดตามฝรั่ง หลงตามราชสำนักจีน(ที่เดี๋ยวจะเล่าให้ฟัง) เพราะสตรีไทยแต่เดิมนั้นแทบจะเรียกได้ว่ามีอภิสิทธิ์จนหญิงทั่วโลกต้องอิจฉา ขนาดหมอฝรั่งบรัดเลย์ชื่อดังที่เคยมาอยู่บางกอกเมื่ออดีตยังอดพูดไม่ได้เลยว่าดีกว่าที่ยุโรปประเทศตนนัก ส่วนหญิงไทยนั้นมีอภิสิทธิ์ยังไง ต้องตกเป็นเสมือนทาสในเรือนเบี้ยถูกชายข่มเหงต่างๆนาๆจริงมั้ย มาครับมา ผมจะสรุปให้ฟังครับ ชางเท้าหน้าคือขี้ข้าช้างเท้าหลัง สุภาษิตแสนคลาสสิคประโยคนี้ที่เรามักเข้าใจกันว่า ผู้ชายคือผู้นำ ส่วนผู้หญิงคือผู้ตามนั้น ผู้เขียนบอกว่าแท้จริงแล้วเราอาจเข้าใจผิด เพราะสังคมไทยนั้นไม่ได้เป็นระบบผู้นำกับผู้ตาม แต่เป็นระบบการปกครองแบบบนลงล่าง พอมองมุมกลับเมื่อเปรียบเทียบกับการเดินทัพจะพบว่า ทัพหน้านั้นคือพวกที่ถูกส่งไปตายก่อน ส่วนผู้มีอำนาจแท้จริงนั้นอยู่ทัพหลัง พอฟังแบบนี้ก็ทำให้คิดได้ว่าแท้จริงแล้วช้างเท้าหน้าที่ชายไทยภูมิใจ ก็อาจจะเป็นแค่ตัวตายตัวแทนของช้างเท้าหลังที่เป็นหญิงไทยเป็นผู้สั่งการก็ได้ครับ ฟังแบบนี้แล้วรู้สึกใจสั่นๆเลยใช่มั้ยครับ การแต่งงานเลือกคู่สมัยก่อนหญิงไทยนี่มีอภิสิทธิ์เต็มๆ อย่างคำว่าเจ้าบ่าวเจ้าสาวที่เราคุ้นเคยกันเวลาพิธีแต่งงานนั้น บางคนอาจจะพอรู้ว่าเจ้าบ่าวที่ใช้เรียกฝ่ายชายนั้นแต่เดิมหมายถึงคนรับใช้ ผู้ชายต้องเข้าไปเป็นคนรับใช้ให้บ้านหรือครอบครัวฝ่ายหญิง จนกว่าครอบครัวและตัวผู้หญิงจะพอใจถึงจะรับไว้เป็นผัวอย่างเป็น officially ครับ เมื่อการแต่งงานแต่เดิมของสังคมไทยคือฝ่ายชายต้องย้ายเข้าบ้านฝ่ายหญิง แล้วเรือนหอนั้นก็เท่ากับว่าผู้หญิงเป็นเจ้าของ ฝ่ายขายเลยมีสถานะเป็นเหมือนผู้อยู่อาศัยเท่านั้น ถ้าวันใดฝ่ายหญิงไม่พอใจอยากหย่า ก็สามารถไล่ฝ่ายชายออกจากเรือนหอได้ง่ายๆไม่ต้องวุ่นวายเหมือนสมัยนี้เลยครับ และจากข้อนี้เองก็เป็นเหมือนข้อแก้ต่างให้ฝ่ายชาย ที่เคยเชื่อกันว่าผู้ชายไทยสมัยก่อนชอบตบตีเมีย หรือบังคับกดขี่เมียต่างๆนาๆ ลองคิดดูซิครับว่าถ้าคุณเป็นผู้ชายที่ต้องไปอาศัยอยู่บ้านครอบครัวเมีย คุณจะกล้าลงไม้ลงมือกับเมียจริงๆหรือ เพราะถ้าทำจริงมีหวังคงโดนฝ่ายครอบครัวเมียรุมกระทืบจนม้ามแตกก่อนถูกโยนออกจากเรือนหอที่เป็นบ้านของเมียแน่ๆครับ พออ่านถึงตรงนี้คุณอาจมีข้อโต้แย้งที่ว่า […]

Read more
1 2 3