Health

สรุปหนังสือ How to Prevent The Next Pandemic สู่โลกปลอดเชื้อ คู่มือป้องกันการระบาดใหญ่ครั้งต่อไป Bill Gates เขียน

How to Prevent The Next Pandemic สู่โลกปลอดเชื้อ Bill Gates

19/04/2024

สรุปหนังสือ How to Prevent The Next Pandemic สู่โลกปลอดเชื้อ Bill Gates คู่มือป้องกันการระบาดใหญ่ครั้งต่อไป หนังสือที่บิล เกตส์ เขียนขึ้นระหว่างช่วงโควิด 19 ช่วงที่โลกเราเจอกับภายพิบัติโรคระบาดครั้งใหญ่ที่ทำให้โลกทั้งใบต้องหยุดหมุนนานเกือบปี ไปจนถึงหมุนแบบสะดุดหลายปีมาแล้ว หนังสือเล่มนี้เปรียบกับคู่มือเตรียมพร้อมรับมือหากเกิดการระบาดใหญ่ครั้งหน้า ที่ทำให้มนุษยชาติต้องหยุดทุกกิจกรรมแล้วล็อคดาวน์อยู่บ้านอีกครั้ง เพราะคิดว่าคงไม่มีโรคระบาดใดจะร้ายแรงกว่านี้ได้ บิล เกตส์ เองเลยใช้ช่วงเวลาดังกล่าวเขียนออกมาเป็นหนังสือเล่มนี้ จะเรียกว่าเป็นคู่มือสำหรับการเกิดโรคระบาดใหญ่ในครั้งหน้าก็ว่าได้ โดยใช้ความสามารถในการรวบรวมดาต้ามากมายกับข่าวสารที่กระจัดกระจายจากทั่วโลก เพื่อทำให้เราได้เห็นภาพว่าสิ่งใดที่ทำแล้วเวิร์ค สิ่งไหนที่ทำแล้วไม่เวิร์ค เพื่อจะได้เป็นแนวทางการรับมือหลังจากนี้ ไม่ใช่สำหรับภาคประชาชน หรือแค่เอกชนเท่านั้น แต่น่าจะเหมาะมากๆ กับหน่วยงานภาครัฐ เจ้าหน้าที่ข้าราชการ คนที่ต้องดำเนินการออกนโยบายต่างๆ จะได้ไม่สั่งการผิดพลาด ตั้งสินใจเฉพาะหน้าหวังผลระยะสั้นกันคนก่นด่าต่อว่า จนทำให้เกิดความสูญเสียในชีวิตประชาชน แล้วหันมาดำเนินนโยบายสั่งการเพื่อประโยชน์ระยะยาวที่แม้จะถูกต่อว่าไม่เห็นด้วยระยะสั้นจากสังคมก็ตาม สิ่งแรกที่บิล เกตส์ สังเกตเห็นคือประเทศไหนที่ประชาชนเชื่อมั่นในรัฐบาลดี การป้องกันการแพร่ระบาดของโควิด 19 จะยิ่งประสบความสำเร็จอย่างรวดเร็ว เพราะถ้าประชาชนเชื่อมั่นว่ารัฐบาลสั่งในสิ่งที่ดีต่อพวกเขา ก็ย่อมได้รับการยอมรับและปฏิบัติตามโดยไว แต่ถ้าประเทศไหนประชาชนเชื่อมั่นรัฐบาลต่ำ การปฏิบัติตามก็จะเป็นไปอย่างล่าช้า ไม่ให้ความร่วมมือเต็มที่ แต่สิ่งหนึ่งที่ผมสังเกตเห็นจากการทำ Data Research ในช่วงเวลานั้นพบว่า แม้ประเทศไทยประชาชนจะไม่ค่อยเชื่อมั่นในหน่วยงานภาครัฐเท่าไหร่ แต่พอมีดาราคนดังประกาศว่าติดเท่านั้นแหละ […]

Health History Medical Science สำนักพิมพ์ Sophia

Ten Drugs สิบยาเปลี่ยนโลก

28/04/2022

สรุปรีวิวหนังสือ Ten Drugs สิบยาเปลี่ยนโลก หนังสือที่จะทำให้คุณพบว่าแท้จริงแล้วที่โลกเราพัฒนามาได้ถึงยุค Digital Disruption หรือ Decentralized Disruption ก็เพราะเรามียาที่ดี ที่ทำให้มนุษยชาติส่วนใหญ่มีชีวิตที่ยืนยาวขึ้นกว่าคนไม่กี่ร้อยปีก่อนมาก เดิมทีมนุษยชาติเราอายุสั้นมาก อายุขับเฉลี่ยแค่ 30-40 ปีเท่านั้น ส่วนใหญ่เรามักเสียชีวิตด้วยการติดเชื้อจากบาดแผลเล็กๆ เป็นประจำ สมัยก่อนนั้นไม่มีใครกังวลโรคมะเร็งหรือโรคหัวใจ หรือโรคอัลไซเมอร์อย่างทุกวันนี้ เพราะส่วนใหญ่เกิดมาได้ไม่เท่าไหร่ก็ชิงตายไปเสียแล้ว คนที่เป็นผู้เฒ่าผู้แก่ในหมู่บ้านจึงได้รับการนับถืออย่างมาก เพราะการจะอยู่ได้จนแก่นั้นหาได้ยากมากในยุคสมัยเมื่อร้อยกว่าปีก่อน แต่มาวันนี้กลายเป็นว่าการอยู่จนแก่หัวหงอกกลายเป็นเรื่องปกติ กลายเป็นว่าความแก่ชราที่เคยเป็นเรื่องดี กลายเป็นเรื่องที่อาจจะไม่ค่อยดีสักเท่าไหร่ เพราะถ้าแก่แล้วไม่มีเงินทองมากพอ ไม่มีคนดูแลที่ดีพอ ก็จะกลายเป็นทุกข์เปล่าๆ เปิดหนังสือเล่มนี้มานหน้าแรกที่คำนำสำนักพิมพ์ก็น่าสนใจ เขาเริ่มจากการจั่วคำถามว่า… คุณกินยาวันละกี่เม็ด? หรือ มนุษย์ตลอดชีวิตกินยากันประมาณกี่เม็ด? แต่ละวันเราอาจจะกินไม่มาก บางคนอาจไม่กินเพราะยังหนุ่มสาว แต่ถ้าเริ่มแก่ตัวไปอายุเข้าเลข 4 เชื่อว่าคงมีอะไรที่ต้องกินเป็นประจำทุกวัน ไม่ยาความดันก็ยาเบาหวาน ไม่ก็วิตามินอาหารเสริมต่างๆ ซึ่งตัวเลขที่สรุปออกมาคือเฉลี่ยแล้วคนเราตลอดชีวิตกินยากันประมาณ 14,000-15,000 เม็ด ลองเอายา 15,000 เม็ดมาเรียงต่อกัน สมมติยาเม็ดหนึ่งยา 1 เซนติเมตร ก็จะได้ความยาวถึง 150 เมตร นั่นคือยาที่เรากลืนลงคอเข้าท้องไปตลอดหนึ่งชีวิตเราครับ ไม่เป็นไปตามแผน […]

Culture Education Health Lifestyle สำนักพิมพ์ Bookscape

CONSENT เพศศึกษากติกาใหม่

12/06/2020

สรุปหนังสือ Consent เพศศึกษากติกาใหม่ หนังสือเล่มนี้เพิ่งได้มาใหม่จากสัปดาห์งานหนังสือแห่งชาติออนไลน์เมื่อช่วงกักตัวอยู่บ้านหยุดเชื้อเพื่อชาติเมื่อปลายมีนาคมและต้นเมษายนที่ผ่านมา หนังสือเล่มนี้นึกว่าจะใหญ่และหนาในตอนแรก(เพราะไม่ได้อ่านรายละเอียดเรื่องขนาดและจำนวนหน้า) แต่พอได้มากลับพบว่าเล่มขนาดเล็กพอดีมือ หยิบติดไปอ่านด้วยที่ไหนก็ง่ายครับ ถ้าให้สรุปแบบสั้นๆ ผมว่าหนังสือเล่มนี้น่าจะเป็นหนังสือสอนวิชาเพศศึกษาให้กับคนรุ่นใหม่ วัยรุ่น และก็สอนให้ผู้ใหญ่แล้วเข้าใจด้วยว่าเรื่องเพศศึกษาในวันนี้มันต่างจากรุ่นเราอย่างไรในแง่ของบริบทบ้าง เรื่องหนึ่งที่เห็นได้ชัดคือความหลากหลายทางเพศ หรือ LGBT หรือคำเรียกอื่นๆ ก็แล้วแต่ ต้องบอกว่าตอนที่ผมยังวัยรุ่นเราไม่เคยได้ยินคำนี้มาก่อน ไม่เคยได้ยินเรื่องความหลากหลายทางเพศ จะมีก็แต่ความเท่าเทียมทางเพศระหว่างชายกับหญิง ในตอนนั้นผู้ชายโดนสอนว่าแค่ให้เกียรติผู้หญิงมากๆ ด้วยซ้ำ แต่มาวันนี้บริบทของเรื่องเพศก็เปลี่ยนไปเพราะเราไม่ได้มีแค่ชายกับหญิง แต่ยังมีเพศทางเลือก และอื่นๆ ตามรสนิยมความชอบที่เป็นเรื่องสิทธิส่วนบุคคลที่เราต้องเคารพซึ่งกันและกัน แต่เนื้อหาเรื่องนี้ก็เป็นแค่ส่วนหนึ่งแต่ไม่ใช่หัวใจหลัก เพราะหัวใจหลักของหนังสือเล่มนี้คือพูดถึงเรื่องความยินยอมพร้อมใจที่ถูกต้องก่อนจะมีเพศสัมพันธ์ในวัยรุ่นหนุ่มสาว ต้องบอกว่าเรื่องนี้เป็นเรื่องค่อนข้างใหม่ในบริบทของเพศศึกษาหรือเซ็กส์ เพราะแต่เดิมทีตอนเราเป็นเด็กหรือวัยรุ่นเรามักจะถูกสอนให้หลีเลี่ยงเรื่องการมีเพศสัมพันธ์ แต่นั่นก็ทำให้เกิดปัญหามากมายตามมาเมื่อเราขาดความรู้ความเข้าใจในเรื่องการมีเพศสัมพันธ์ที่ถูกต้องทำให้คนจำนวนไม่น้อยมีแบบผิดๆ และไม่ใช่แค่เรื่องของการมี แต่เป็นเรื่องของการยินยอมก่อนจะมี ระหว่างมี หรือหลังมีเพศสัมพันธ์ไปแล้วด้วยซ้ำ หนังสือเล่มนี้เหมือนเน้นย้ำให้เจ้าตัวหรือวัยรุ่น หรือเราทุกคนรู้ว่าเรามีสิทธิ์ที่จะบอกให้อีกฝ่ายหยุดเมื่อไหร่ก็ได้ถ้าเรารู้สึกว่าเราไม่พร้อม ไม่เต็มใจยอม หรือไม่ได้มีความอยาก แม้จะเริ่มไปได้สักพักหรืออยู่ระหว่างทางแล้วก็ตามทุกคนต้องมีสิทธิ์ในการควบคุมร่างกายของตนเอง และทุกคนก็ต้องเคารพสิทธิ์นั้นของอีกฝ่ายด้วยเช่นกัน หนังสือเล่มนี้บอกให้เรากล้าพูด กล้าขอ กล้าบอกในสิ่งที่เราต้องการจากเพศสัมพันธ์ ไม่ใช่ทำให้มันจบๆ ไป หรือทำไปอีกครั้งเพราะเคยทำด้วยกันมาก่อนก็ตามครับ เพราะอีกเรื่องนึงของการมีเซ็กส์หรือการมีเพศสัมพันธ์ที่มักจะเข้าใจกันผิดคือ ถ้าเคยมีครั้งนึงแล้วครั้งต่อๆ ไปก็ต้องมีได้ นั่นคือสิ่งที่ผู้ชายส่วนใหญ่คิด ทั้งที่ในความเป็นจริงแล้วการยินยอมครั้งแรกไม่ได้หมายความว่าจะทำให้ครั้งที่สอง สาม และสี่ จะกลายเป็นการยินยอมโดยอัตโนมัติ หนังสือ […]

Health สำนักพิมพ์ We Learn

Don’t Swallow Your Gum! คุณหมอฮะ! ไม่ใช่อย่างนั้นซะหน่อย

05/05/2020

หนังสือ Don’t Swallow Your Gum! หรือชื่อไทยว่า คุณหมอฮะ! ไม่ใช่อย่างนั้นซะหน่อย เป็นหนังสือที่รวบรวมความเชื่อด้านสุขภาพแบบผิดๆ ที่คนส่วนใหญ่มักหลวมตัวเชื่อตามๆ กันมานาน สารภาพตรงๆ ว่าหลายความเชื่อที่อยู่ในหนังสือเล่มนี้ผมก็เป็นหนึ่งคนที่ปักใจเชื่อแบบไม่เคยตั้งคำถามจนต้องลุกขึ้นไปหาคำตอบมาก่อนเหมือนกัน ตั้งแต่ วิตามินซีช่วยป้องกันไม่ให้เป็นหวัด ซึ่งจากการทดลองและวิจัยจริงๆ พบว่ากินหรือไม่กินก็ไม่ได้ส่งผลสำคัญต่อเปอร์เซ็นต์การเป็นหวัดที่ชัดขนาดนั้น หรือที่บอกว่าคนส่วนใหญ่ใช้สมองน้อยมากไม่ถึง 10% แต่ในความเป็นจริงแล้วมันไม่ใช่อย่างนั้นเสียทีเดียว อ่านหนังสือในที่มืดสลัวทำให้สายตาเสีย แต่ในความเป็นจริงแล้วเรื่องนี้ไม่ได้เกี่ยวเลย เพราะสายตาเราเสียเป็นเพราะกระบอกตา การอ่านในที่มืดหรือแสงน้อยทำให้เราเพียงแค่ล้าตาเท่านั้น พักสายตาก็หาย หรืออีกหนึ่งความเชื่อที่ผมเชื่อมานานมาคือเราควรดื่มน้ำวันละ 8 แก้ว หรือประมาณ 2 ลิตร แต่ในความเป็นจริงแล้วเรื่องนี้กลับไม่ใช่อย่างที่เชื่อมา เพราะในความเป็นจริงแล้วในอาหารต่างๆ ที่เรากินก็ล้วนมีน้ำเป็นส่วนประกอบอยู่ไม่น้อยครับ และอีกหนึ่งความเชื่อที่น่าสนใจคือเรามักเชื่อกันไปตามคำบอกเล่าว่า ถ้าดื่มเหล้ามาแล้วอยากให้เป่าแอลกอฮอล์แล้วไม่โดนจับ ต้องกินโน่นนี่นั่น ทำโน่นนี่นั่น แต่ในความเป็นจริงแล้วที่เคยเชื่อๆ กันไม่ได้ผลทางการแพทย์เลยครับ เพราะลมหายใจที่เราเป่าออกมานั้นออกมาจากปอดไม่ได้ออกมาจากแค่จมูกหรือลำคอเท่านั้น แล้วลมหายใจจากปอดก็มีส่วนสัมพันธ์กับแอลกอฮอล์ในเลือดอย่างชัดเจน ดังนั้นถ้าคุณกินเหล้ามาแล้วรู้ว่าต้องเป่าผมแนะนำให้คุณกินข้าวไปเยอะๆ เพราะถ้าคุณเจอด่านแล้วโดนเป่าอย่างน้อยคุณจะได้อิ่มท้องไปจนเช้าก่อนขึ้นศาลนั่นเองครับ และทั้งหมดนี้ก็เป็นเพียงแค่เสี้ยวหนึ่งของเนื้อหาในหนังสือเล่มนี้ ผมแนะนำให้คุณน่าจะมีติดบ้านไว้สักเล่ม แล้วเวลาใครพูดอะไรมาว่าเค้าว่ากันมาแบบนั้นหรือพูดกันมาแบบนี้ คุณจะได้หยิบหนังสือเล่มนี้ให้คนนั้นดูแล้วบอกว่า “อ่านดูซิ ขนาดหมอยังเข้าใจผิดกันได้มากมาย แล้วคนอย่างเราจะไปเข้าใจถูกทั้งหมดได้อย่างไร” อ่านแล้วเล่า เล่มที่ 17 ของปี […]

China Health สำนักพิมพ์ Amarin

คู่มือเอาตัวรอดจาก COVID-19

21/04/2020

สรุปหนังสือ คู่มือเอาตัวรอดจาก COVID-19 หนังสือที่ต้องมีทุกบ้าน เพื่อรู้เท่าทันและป้องกันตนเองจากโรคติดต่อต่างๆ หนังสือเล่มนี้เขียนโดยนายแพทย์จางเหวินหง หัวหน้าแผนกโรคติดต่อ โรงพยาบาลหัวซาน ในสังกัดมหาวิทยาลัยฟู่ตั้น ผู้ที่เป็นหัวหน้าคณะผู้เชี่ยวชาญการรักษาโรคติดเชื้อ COVID-19 ที่นครเซี่ยงไฮ้เมื่อเดือนมกราคม 2020 ที่ผ่านมานี้เองครับ ดังนั้นหนังสือเล่มนี้ถ้าจะบอกว่าถูกเขียนโดยแพทย์ที่อยู่แถวหน้าในการรับมือกับ COVID-19 ก็ไม่ผิดนัก ดังนั้นถ้าอยากรู้ว่าเราควรจะปฏิบัติตัวและใช้ชีวิตอย่างไรท่ามกลางยุคโควิด19 ควรมีหนังสือเล่มนี้ติดบ้านไว้ครับ หนังสือคู่มือเอาตัวรอดจาก COVID-19 เล่มนี้เป็นหนังสือเฉพาะกิจแบบางๆ ไม่หนามาก อ่านแปบเดียวจบ อ่านแปบเดียวเข้าใจ และก็เต็มไปด้วยภาพประกอบมากมายให้รู้ว่าเราจะเอาตัวรอดหรือใช้ชีวิตกันอย่างไรในช่วงนี้ เริ่มตั้งแต่เราจะใช้ชีวิตในบ้านกันอย่างไรให้ห่างไกลโควิด วิธีการฆ่าเชื้อในบ้านที่ถูกนั้นต้องมากหรือน้อยแค่ไหน มากเกินไปก็จะพารานอยด์เอา แล้วที่เชื่อกันว่าการกินผงชงแก้หวัดหรือน้ำส้มสายชูรมนั้นป้องกัน COVID-19 ได้จริงหรือ? แล้วเรื่องอาหารการกินเราต้องใส่ใจหรือระวังอะไรเป็นพิเศษมั้ย สินค้าที่ซื้อมาจากซูเปอร์มาร์เก็ตนั้นต้องฆ่าเชื้ออีกมั้ย? หรือสินค้าที่เราได้รับจากไปรษณีย์นั้นควรจะจัดการอย่างไรให้ปลอดภัย แล้วการอาบน้ำอุ่นช่วยให้เราปลอดภัยจากเชื้อโควิด19 หรือเปล่า? ทั้งหมดทุกคำถามนี้มีคำตอบที่เชื่อถือได้เพราะตอบโดยหมอไม่ได้ตอบโดยใคร แถมยังเป็นหมอที่สู้กับ COVID-19 ตรงๆ ที่อยู่แนวหน้าการรบครั้งนี้ด้วยครับ หรือคำถามว่าเมื่อมีผู้ป่วยในชุมชนหรือในบ้านนั้นเราต้องจัดการอย่างไร หรือถ้าเรายังจำเป็นต้องอยู่ร่วมกับเขาในบ้านเดียวกันเราต้องทำอย่างไรเพื่อให้ปลอดภัยที่สุดครับ เรื่องการเดินทางในช่วง COVID-19 นั้นก็สำคัญ อะไรบ้างที่เราควรระวัง ถ้าเราต้องใช้ระบบขนส่งสาธารณะล่ะจะต้องอย่างไรดีถึงจะปลอดภัยมากที่สุด บวกกับทริคเล็กน้อยที่น่าสนใจคือ กลับมาบ้านควรถอดเสื้อผ้าอาบน้ำทันทีแล้วจะลดความเสี่ยงของการติดเชื้อ COVID-19 ลงได้มากครับ อย่ารอให้ค่ำมืดหรือจะนอนแล้วค่อยอาบน้ำเหมือนเก่า เพราะนั้นจะเป็นการเสี่ยงเอาเชื้อเข้ามาแบ่งปันคนในบ้านโดยไม่รู้ตัวครับ […]

Biology Health History Natural Science สำนักพิมพ์ ชัชพลบุ๊คส์

เรื่องเล่าจากร่างกาย

07/08/2019

สรุปหนังสือ เรื่องเล่าจากร่างกาย เล่มนี้ เป็นหนังสือที่ผมดองไว้นานมาก มากจนไม่คิดว่าจะได้หยิบขึ้นมาอ่านอีกครั้ง ด้วยเล่มที่ดูใหญ่โตกว่าปกติ แถมความหนาก็ไม่น้อย ทำให้แอบกลัวๆว่า “อย่างเราอ่านแล้วจะเข้าใจมั้ยนะ?” แต่ต้องบอกว่าที่ผมเปลี่ยนความคิดนี้ไปเพราะเล่มก่อนหน้าที่ผมอ่านคือ สงครามที่ไม่มีวันชนะ ของผู้เขียนคนเดียวกัน โดย นพ. ชัชพล เกียรติขจรธาดา ที่น่าจะเขียนหนังสือขายดีจนเปิดสำนักพิมพ์ของตัวเองได้ ขอคาราวะตรงนี้เลยครับ ไม่น่าเชื่อก็ต้องเชื่อว่าคุณหมอท่านนี้สามารถเขียนหนังสือเล่าเรื่องได้อย่างสนุกมาก มากจนคิดว่าถ้าคุณหมอมาเป็นครีเอทีฟโฆษณาคงสามารถสร้างผลงานที่เป็นที่จดจำได้มากมายแน่ๆ เพราะสามารถเปลี่ยนเรื่องยากให้กลายเป็นง่าย และก็ทำเรื่องง่ายให้กลายเป็นเรื่องน่าตื่นเต้น ทำให้เรื่องอย่างร่างกายของเราที่อยู่กับเรามาตั้งแต่เกิด อยู่กับผมมาตั้งสามสิบกว่าปี กลายเป็นเรื่องใหม่ที่มีอะไรให้น่าเรียนรู้และอ่านตามจนไม่อยากให้จบเลยทีเดียว ผมว่าหนังสือเรื่องนี้เหมือนหนังสือประวัติศาสตร์สิ่งมีชีวิตและมนุษยชาติ ที่ไม่ต้องออกไปขุดหินดำน้ำเพื่อสำรวจหาซากประวัติศาสตร์จากไหน แค่สำรวจร่างกายของเราให้ดี แล้วเราจะพบว่ามันเต็มไปด้วยเรื่องมหัศจรรย์พันลึกกว่าที่คิดและจินตนาการได้เลยครับ เพราะคุณรู้มั้ยว่ามนุษย์โลกเราทุกคนในวันนี้นั้นต่างมีบรรพบุรุษร่วมกันทั้หมด หรือถ้าจะให้พูดว่าเราทุกคนล้วนกำเนิดมาจากพ่อแม่เดียวกันก็ไม่ผิดนักครับ แต่ที่น่าสนใจคือพ่อของเราทุกคนมีอายุอยู่เมื่อราวๆ 70,000 ปีที่แล้ว แต่แม่ของเราทุกคนนั้นมีอายุราวๆ 200,000 ปีที่แล้ว ตอนนี้พวกคุณอาจสงสัยว่า “เฮ้ย!? มันจะเป็นไปได้ยังไง คนจะผสมพันธุ์กันให้มีลูกออกมาได้มันก็ต้องมีอายุใกล้ๆกันซิ แต่นี่มันห่างตั้งแสนกว่าปี จะบ้าหรอ!?” ไม่บ้าหรอกครับ แต่ที่เราไม่เคยรู้กันมาก่อนเลยคือ ผู้หญิงคนที่ได้มาผสมพันธุ์จากพ่อคนแรกของมนุษยชาตินั้นเป็นเหลของเหลนของเหลนของเหลนของเหลน(ที่จะไม่รู้ต้องพิมพ์ซ้ำอีกกี่รอบให้ย้อนกลับไป 130,000 ปีได้)ของผู้หญิงที่เป็นแม่ของเราทุกคนในวันนี้ยังไงล่ะครับ ที่นักวิทยาศาสตร์รู้ก็เพราะพวกเขาได้สำรวจ DNA ของมนุษย์มากหน้าหลากตาบนโลก แล้วพอสำรวจจากผู้คนที่หลากหลายชาติพันธุ์และภูมิลำเนาก็พบว่า เราทุกคนล้วนเกี่ยวดองเป็นญาติกันย้อนหลังไปได้ตามเวลาที่เล่าไปด้านบน เพราะทุกครั้งที่เราเกิดขึ้นมา เราจะได้ยีนมาจากพ่อครึ่งหนึ่ง มาจากแม่อีกครึ่งหนึ่ง […]

Biology Health History Medical สำนักพิมพ์ ชัชพลบุ๊คส์

สงครามที่ไม่มีวันชนะ ประวัติศาสตร์การต่อสู้ระหว่างมนุษย์และเชื้อโรค

27/07/2019

สรุปหนังสือ สงครามที่ไม่มีวันชนะ ของ นพ.ชัชพล เกียรติขจรธาดา เล่มนี้ น่าจะนิยามให้หนังสือเล่มนี้เป็นหนังสือประวัติศาสตร์อ่านสนุกอีกเล่ม เพราะนี่คือหนังสือประวัติศาสตร์ของการแพทย์ และเชื้อโรค ที่เกี่ยวข้องโดยตรงกับเราทุกคนบนโลกครับ หนังสือเล่มนี้ค่อยๆไล่เรื่องราวของการแพทย์ที่พยายามต่อสู้กับเชื้อโรค หรือความเจ็บไข้ได้ป่วยของมนุษยชาติมายาวนานมาก ตั้งแต่สมัยโบราณที่เจ็บป่วยที่ก็ต้องเข้าวัดวิหารไปนอนฝัน แล้วเอาฝันนั้นมาเล่าให้นักบวชฟัง จากนั้นนักบวชก็จะตีความให้ว่าเราป่วยเพราะไปขัดใจเทพเจ้าองค์ไหน จากนั้นก็ไปแก้บนให้เรียบร้อยซะแล้วจะหายป่วย แต่ถ้าไปแก้บนตามคำแนะนำแล้วไม่หาย ก็ถือซะว่าเทพเจ้าท่านโกรธแค้นอาฆาตมาก ก็จบกันไปง่ายๆเท่านี้แหละครับ การแพทย์ในยุคโบราณนั้นไม่ได้มองว่าการเจ็บป่วยที่เกิดขึ้นกับเรานั้นเกิดจากความผิดปกติภายใน แต่เชื่อกันว่าเกิดจากปัจจัยภายนอก เพราะธรรมชาติของมนุษย์ต้องสมบูรณ์แข็งแรงอยู่แล้ว แต่ถ้าไม่สมบูรณ์แข็งแรงต้องเป็นปัจจัยภายนอกแน่ๆที่มาทำร้ายเราโดยไม่รู้ตัว จนมาถึง Hippocrates (ฮิปโปคราตีส) ผู้ที่ได้ชื่อว่าเป็นบิดาการแพทย์แผนตะวันตก เพราะ Hippocrates ผู้นี้เป็นผู้ Dirupt วงการแพทย์ทั้งหมดในยุคนั้น จากที่บรรดาหมอมักจะชอบฉวยโอกาสจากคนใข้ ทั้งขูดรีดเงินทอง หลอกลวงต้มตุ๋น รวมจึงถึงใช้ประโยชน์ทางเพศจากคนใข้ตามใจชอบ ด้วยการสร้างมาตรฐานใหม่ให้คนที่จะเป็นแพทย์ในสำนักของเขา ด้วยการเริ่มจากให้ปฏิญาณสาบานตนว่าจะรักษาคนใข้อย่างเต็มที่ และจะไม่เอาเปรียบคนใข้แต่อย่างใด และยังมีข้อห้ามต่างๆอีกมากมาย เอาทำให้ผู้คนในยุคสมัยนั้นนับถือแพทย์สำนัก Hippocrates มาก จนพาลให้แพทย์จอมหลวงลวงสำนักอื่นเจ๊งกันไปถ้วนหน้าครับ และ Hippocrates คนนี้ที่ใช้การจดบันทึกอาการผู้ป่วยแต่ละคนอย่างละเอียด เพื่อเอาความรู้มารวบรวมถ่ายทอดสู่ลูกศิษย์ต่อๆกัน แล้วโรคไหนที่รักษาได้ก็จะเอาความรู้นั้นถ่ายทอดให้แพทย์คนอื่นในสำนัก เพื่อจะได้ช่วยกันรักษาคนออกไปให้ได้มากที่สุดครับ แหม แล้วแบบนี้ผู้คนในยุคนั้นจะไม่รักและยกย่อง Hippocrates ได้อย่างไร แต่วิธีการรักษาของ […]

Health สำนักพิมพ์ openworlds

กิน หลับ ขยับตัว, Eat Move Sleep

22/01/2019

ถ้าจำให้มีคำนิยามซักประโยคให้กับหนังสือเล่มนี้ ผมว่าน่าจะเป็น “กินให้ดี หลับให้พอ ขยับตัวให้มาก” น่าจะเป็นประโยคนี้แหละครับ คือใจความของเล่มนี้ TOM RATH ผู้เขียนป่วยเป็นโรคที่หาได้ยากมาก เป็นโรคผิดปกติทางพันธุกรรมที่เรียกว่า Von Hipple-Lindau (VHL) ที่พบเพียง 1 ใน 4,400,000 คนเท่านั้น การกลายพันธุ์นี้ไปปิดสวิตช์ยีนที่ควบคุมเนื้องอก ทำให้เซลล์มะเร็งเติบโตแพร่กระจายไปทั่วร่างกาย จากคนปกติมีเนื้องอกไม่กี่จุดในตัวก็ถือเป็นเรื่องใหญ่แล้ว แต่สำหรับชายคนนี้มีเป็นสิบๆจุดพร้อมกัน แถมแต่ละจุดก็ไม่ใช่เล็กๆ เนื้องอกก้อนโตๆผสมมะเร็งอยู่เต็มตัวไปหมด หลังจากผู้เขียนรู้ว่าตัวเองเป็นชายที่โชคร้ายติดอันดับโลก เค้าเริ่มตั้งสติได้แล้วก็หาทางที่จะมีชีวิตให้ยาวนานที่สุด เริ่มจากการพยายามศึกษาหาความรู้เกี่ยวกับเนื้องอกเนื้อร้ายที่อยู่ในร่างกายเค้า ศึกษาหาจุดอ่อนของมัน และพยายามเล่นงานจุดอ่อนของโรคร้ายนี้กลับคืน ผลก็คือเค้ามีชีวิตผ่านไปเกินสิบปีแล้วครับ คนส่วนใหญ่ถ้ารู้ว่าเป็นมะเร็งก็มักจะอยู่ได้ 3-4 ปีเป็นอย่างเก่ง หนังสือเล่มนี้ไม่ได้บอกว่าคุณต้องเป็นโรคที่มีเนื้องอกเนื้อร้ายเท่านั้นถึงควรอ่าน แต่ทุกคนที่ไม่อยากจะให้มีเนื้องอกเนื้อร้ายอยู่ในร่างกายต่างหากที่ควรอ่าน แล้วคำแนะนำของผู้เขียนก็ไม่ใช่เรื่องยาก คุณไม่ต้องไปปีเขาหิมาลัยเพื่อหาสมุนไพรในตำนาน หรือไม่ต้องฝ่าด่านอรหันต์ทั้ง 8 เพื่อให้ได้คัมภีร์ยาอายุวัฒนะแต่อย่างใด แค่ “กินให้ดี หลับให้พอ ขยับตัวให้มาก” มันก็แค่นี้แหละครับที่จะทำให้คุณห่างไกลจากเนื้องอกเนื้อร้าย และโรคภัยไข้เจ็บต่างๆได้ ผมเลยจะสรุปหัวข้อในเล่มที่ผมเห็นว่าน่าสนใจเอาไว้ให้ลองได้อ่านดูกัน เลิกลดความอ้วนแบบฉาบฉวยเสียทีแนวทางการกินโดยรวมสำหรับคนที่อยากจะลดความอ้วนในระยะยาวก็คือ เลือกอาหารที่มีไขมันและคาร์โบไฮเดรตต่ำ และมีน้ำตาลปะปนอยู่น้อยที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้ เล็งอาหารที่ดีต่อพลังงานระยะสั้น และดีต่อสุขภาพระยะยาว ร่างกายจะใช้ประมาณ 1 ปี […]

Health Person Experience สำนักพิมพ์ Bun Books

I Cancel my Cancer

17/12/2018

เขียนจากประสบการณ์ตรงจากผู้ป่วยมะเร็งต่อมน้ำเหลือง (Hodgkin’s Lymphoma) เพียง 1% ในโลกที่มะเร็งลามเข้าสู่หัวใจ จนแทบเอาชีวิตไม่รอด.. ..ต้องบอกก่อนเลยว่าผู้เขียนหรือคุณเบลล์นั้นแทบจะเรียกว่าซวยซ้ำซวยซ้อน ซวยสามชั้นที่แม้แต่ฝาอิชิตันก็ให้ขนาดนี้ไม่ได้ เริ่มจากพบว่าตัวเองเป็นมะเร็งต่อมน้ำเหลือง จากนั้นก็พบว่าตัวเองเป็นวัณโรค แล้วก็พบว่าตัวเองมีก้อนมะเร็งในหัวใจ โอ้โห..อะไรจะขนาดนั้นครับ ..จากสาว 26 กำลังจะจบโทจากนอก เตรียมจะใช้ชีวิตแบบคนยุคใหม่เต็มที่แต่ทุกสิ่งที่เคยคิดและแพลนเอาไว้ต้องมาสะดุดลงหมด เพราะจากอาการวูบสลบที่คิดว่าแค่ไม่สบายที่อังกฤษ ก็เลยคิดว่าจะบินกลับมาไทยเพื่อมาตรวจร่างกายเล็กน้อยและฉีดยานิดหน่อยแล้วก็บินกลับไปสอบ ป.โท กับทำวิทยานิพนธ์อีกนิดหน่อยให้จบ กลับกลายเป็นจุดเปลี่ยนชีวิตที่ไม่มีวันย้อนกลับอีกต่อไป.. ..เพราะเธอได้พบเจอมะเร็งที่อยู่ในปอด และลามไปส่วนอื่นๆของร่างกาย จนครอบครัวถึงกับช็อคเพราะไม่เข้าใจว่าเป็นไปได้ยังไง แล้วทุกอย่างก็เปลี่ยนไปต้องกลายเป็นผู้ป่วยมะเร็งเต็มตัวที่หมอว่าเหลือเวลาไม่ถึง 6 เดือน ..เริ่มจากการตรวจร่างกายอย่างละเอียดทุกส่วน เพื่อค้นหาให้เจอว่าต้นเหตุของปัญหาอยู่ตรงไหน แล้วทางทีมแพทย์หรือคุณหมอจะได้เตรียมการรักษาได้ถูกจุด อันนี้พออ่านจบแล้วก็คิดว่าเหมือนกับการทำบรีฟเหมือนกันนะ เพราะก่อนจะรักษาหรือแก้ปัญหา ก็ต้องรู้ต้นตอปัญหาที่แท้จริงให้ได้ก่อน ไม่งั้นก็เหมือนการคลำทางรักษากันไปแบบงงๆ พอพบแล้วก็เริ่มรักษาด้วยคีโมก่อน แต่พอรักษาไปซักพักกลับแทบไม่มีผลกับมะเร็งเลย เพราะโชคไม่ดีของคุณเบลล์คือมะเร็งที่เธอเป็นนั้นเป็นแบบพิเศษและยาที่ใช้ไปครั้งแรกไม่ค่อยได้ผล ..ที่เหลือขอให้ไปอ่านกันเองแล้วกัน ขอยืนยันว่าเป็นหนังสือที่อ่านง่าย อ่านสนุก และน่าจะทำให้เข้าใจชีวิตกันได้มากขึ้นไม่ว่าจะใครอ่าน สิ่งสำคัญก็คือการยอมรับด้วยตัวเองให้ได้ ถัดมาคือกำลังใจจากครอบครัว และสุดท้ายก็คือการเตรียมตัวให้พร้อมรับมือกับทุกสิ่ง ..บางคนอาจหัวโบราณบอกว่ามันเป็นเพราะ “เวรกรรม” แต่บางคนที่ทันสมัยหน่อยก็จะบอกว่าเป็นเพราะ “พันธุกรรม” แต่สำหรับคนที่รู้จักเข้าใจและยอมรับตัวเองก็จะคิดว่ามันคงเป็นเพราะ “พฤติกรรม” ..พฤติกรรมที่สะสมในทุกวันของเรานั้นกลายเป็นบ่อเกิดของมะเร็งมากขึ้นทุกวัน ไม่ว่าจะการกิน การอยู่ ความเครียด และทุกอย่างรอบตัวจากพฤติกรรมของเรา เราอยู่กับมะเร็งโดยไม่เคยใส่ใจมัน อย่ารอให้สายเกินไป […]

Health Science สำนักพิมพ์ openworlds

Being Moral ตาย-เป็น

29/11/2018

Medicine and What Matters in the End การแพทย์สมัยใหม่ ความตาย และความหวานของปลายทางชีวิต เรื่องความตายฟังดูคุ้นหู เป็นประสบการณ์เดียวที่เท่าเทียมของมนุษย์ทุกคนก็ว่าได้ เราอาจจะเกิดไม่เหมือนกัน กินไม่เหมือนกัน นอนไม่เหมือนกัน แต่กับเรื่องตายทุกคนกลับต้องตายเหมือนกัน แต่ไหงเรื่องความตายกลับเป็นสิ่งที่เราไม่เคยคิดถึงมันในแง่ของตัวเองกันเท่าไหร่นัก เรามักจะคิดถึงความตายของคนอื่นรอบตัว เรามักจะเห็นข่าวการตายของคนอื่นในสื่อรอบตัว แต่เรามักไม่ค่อยคิดถึงความตายในตัวเราเองเลยทำไม ผู้เขียนซึ่งเป็นนายแพทย์ชื่อดังเชื้อสายอินเดีย-อเมริกัน พูดถึงเรื่องความตายที่น่าสนใจ เช่น คนเราทุกวันนี้ไม่เคยคิดถึงเรื่องความตายเลยแม้แต่น้อยเรามักจะคิดว่าเรามีชีวิตที่ยังมีวันพรุ่งนี้เสมอไม่ว่าจะอายุเท่าไหร่ เรามักจะมองว่าการแพทย์สมัยใหม่นั้นสามารถช่วยยืดเวลาของความตายให้ออกห่างเราได้เรื่อยๆ(ถ้าเราสามารถจ่ายมันได้) เรามักไม่ได้มีเวลาเตรียมตัวถึงความตายเท่ากับคนในยุคสมัยรุ่นปู่ย่าเราเสียด้วยซ้ำ ทุกวันนี้เราเสมือนเครื่องจักรที่ตื่นแล้วออกไปทำงานใช้ชีวิตแล้วก็กลับมานอนเพื่อเตรียมใช้ชีวิตในวันพรุ่งนี้ต่อไป จนมักไม่ค่อยคิดว่าวันพรุ่งนี้ที่เป็นวันสุดท้ายของเรานั้นมีอยู่จริง จากผลสำรวจทั่วโลกพบว่าคนเรามักจะไปตายที่โรงพยาบาลมากถึงแปดสิบกว่าเปอร์เซนต์ และตายที่บ้านแค่สิบกว่าเปอร์เซนต์ เมื่อเทียบกับเมื่อไม่ถึงร้อยปีที่ผ่านมาก่อนจะปฏิวัติอุสาหกรรมคือเราส่วนใหญ่มักได้ใช้ชีวิตสุดท้ายและตายที่บ้านกับครอบครัวหรือในบ้านที่มีความทรงจำของตัวเอง แล้วมันเพราะอะไรกัน เพราะการแพทย์ที่พัฒนาไปเรื่อยๆอย่างไม่หยุดยั้งแต่ก็ยังไม่สามารถหยุดยั้งความตายไว้ได้ซักที สมัยก่อนโรงพยาบาลเป็นแค่สถานที่พักพื้นไม่ต่างจากบ้านมากนัก แค่มีคนที่เตรียมพร้อมดูแลให้ความสะดวกสบายเรามากกว่าที่บ้านหน่อย แต่เครื่องไม้เครื่องมือหรืออัตราการรอดเมื่อไปโรงพยาบาลนั้นไม่ได้สูงกว่านอนพักพื้นที่บ้านซักเท่าไหร่ แต่พอเมื่อการแพทย์และเทคโลยีพัฒนามากขึ้นในช่วงไม่กี่สิบปีที่ผ่านมา เรามักจะฝากความหวังว่าพยายามจะทำให้พญามัจจุราชนั้นไม่สามารถเข้าไกล้เราได้ ทำให้คนส่วนใหญ่ต้องจบชีวิตที่โรงพยาบาลลงแทนที่จะเป็นที่บ้าน และด้วยสภาพสังคมที่เปลี่ยนจากครอบครัวใหญ่กลายเป็นครอบครัวเดี่ยว และครอบครัวเดี่ยวก็แทบจะกลายเป็นแค่คู่ชีวิตหรือคู่รัก เพราะอัตราการเกิดที่ลดลงต่ำมากในทั่วโลกซึ่งจะทำให้สังคมโลกทั้งใบกลายเป็นโลกของผู้สูงอายุเต็มตัวภายในปี 2050 แต่สิ่งที่น่ากังวลและน่ากลัวไม่น้อยกว่าความตายก็คือความแก่ชรา เพราะความแก่ชรานั้นมากับการเสื่อมความสามารถในทุกๆด้านในการใช้ชีวิตปกติของเรา จากกิจวัตรประจำวันที่เราไม่เคยต้องใช้ความพยายามใดๆ เช่น การอาบน้ำ แต่งตัว เข้าห้องน้ำ หรือการกินอาหาร ก็กลายเป็นเรื่องยากมากที่จะสามารถจัดการทั้งหมดด้วยตัวเองได้เมื่อร่างกายเราถดถอยลงในทุกๆด้านพร้อมๆกัน ร่างกายและชีววิทยาในร่างกายเรานั้นแข็งแกร่งมากเมื่อเราอยู่ในวัยผู้ใหญ่ เราสามารถซ่อมแซมตัวเองได้อย่างดีเยี่ยมในทุกๆด้าน แต่พอเราแก่ตัวเรากลับกลายเป็นว่าทุกๆด้านนั้นก็เสื่อมความสามารถลงพร้อมกัน […]