สำนักพิมพ์ openworlds

Paper ประวัติศาสตร์กระดาษโลก

13/01/2019

กระดาษ..สิ่งของสามัญไกล้ตัวจนเราไม่เคยนึกสงสัยว่ากระดาษมีเรื่องราวยังไง ประวัติศาสตร์กระดาษโลก หนังสือว่าด้วยชีวประวัติสำคัญในหลายๆด้าน ตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน กระดาษนับว่าเป็นตัวกลางที่ทรงพลังที่สุด กระดาษแผ่นนึงเมื่อโดนปลายแปรงของศิลปินทำให้มีมูลค่าเพิ่มขึ้นหลายพันล้านเท่า..เช่นภาพโมนาลิซ่า หรือกระดาษแผ่นนึงมีข้อมูลเกี่ยวกับบุคคลนึง และลายเซ็นต์กำกับไม่กี่คน ก็ทำให้คนๆนึงหมดอนาคตไปตลอดชีวิตยังได้..นั่นคือกระดาษหมายจับหรือหมายศาล กระดาษอยู่รอบตัวเรามาตั้งแต่เกิดจนตาย ตั้งแต่ใบแจ้งเกิดยันใบมรณะ กระดาษจึงเปรียบได้ว่าเป็นสื่อกลางที่ดีที่สุดจริงๆ ใครจะรู้ว่าจากไพ่ที่เล่นกันนั้นกลายมาเป็นธนบัตรทุกวันนี้ ก็ได้การพิมพ์ลายตาข่าย(จำชื่อเทคนิคไม่ได้จริงๆขอโทษด้วย)หลังไพ่เพื่อป้องกันการมองทะลุไพ่เวลาเล่น จนพัฒนามาสู่ลวดลายป้องกันการลอกเลียนแบบบนธนบัตรทั่วโลกทุกวันนี้ สิ่งสามัญไกล้ตัวกลับมีเรื่องราวให้เราตื่นเต้นกว่าที่คิด ลองสังเกตุสิ่งไกล้ตัวที่คุณไม่เคยสนใจแล้วตั้งคำถามดูซิ Paper ประวัติศาสตร์กระดาษโลกพลอยแสง เอกญาติ แปล สำนักพิมพ์ Openworldsอ่านเมื่อปี 2016

A very short introduction China History สำนักพิมพ์ openworlds

Modern China จีนสมัยใหม่

11/01/2019

เรื่องจริงเรื่องจีนที่ไม่เคยรู้ Modern China หรือ จีนสมัยใหม่ ที่กว่าจะมาเป็นจีนทุกวันนี้ จีนต้องผ่านอะไรมามากมาย ผ่านยุครุ่งเรืองด้วยใบชา ที่ทำเอาสหราชอาณาจักร หรืออังกฤษผู้ยิ่งใหญ่ในยุคอาณานิคมต้องทรุดมาแล้ว ด้วยการหาเงินมาซื้อใบชาไปดื่ม จนประเทศต้องเสียดุลการค้าให้จีนมหาศาล เลยต้องแก้ลำด้วยฝิ่น ขายฝิ่นให้คนจีนติด และจนกลับมาทำกำไรด้วยความขมขื่นของชาวจีน จนราชวงศ์ชิงล่มสลายสู่ผู้นำคนถัดไปชื่อ ซุน ยัดเซ็น ก้าวเข้าสู่ความเป็นชาตินิยมภายใต้ เจียง ไคเชก ผู้พยายามทำให้จีนเข้าสู่ยุคสมัยใหม่ ด้วยการกำจัดความเป็นสมัยเก่ารากเหง้าความเป็นจีน ก่อให้เกิดพรรคคู่แข่งอย่างพรรคคอมมิวนิสต์ที่มี เหมา เจ๋อตุงเป็นผู้นำ ผ่านช่วงวิกฤตสุดๆในช่วงปฏิวัติวัฒนธรรม ที่ทำให้คนอดอยากมากมาย กว่าจีนจะเริ่มเป็นอย่างทุกวันนี้ได้ก็ด้วย เติ้ง เสี่ยวผิง ผู้เปลี่ยนจีนให้เป็นสมัยใหม่เปิดกว้างสู่โลกอย่างแท้จริง เรื่องราวความเป็นจีนเป็นจริงใน 250 กว่าหน้ากระดาษทำให้เราเข้าใจ และเห็นจีนได้มากขึ้น อ่านเมื่อปี 2016

A very short introduction Politics สำนักพิมพ์ openworlds

Politics การเมือง ความรู้ฉบับพกพา

06/01/2019

เรื่องประวัติความเป็นมาการเมืองมนุษย์เริ่มต้นยุคการเมืองอย่างมีหลักมีฐาน ตั้งแต่สมัยกรีกโบราณ ที่ส่งต่อให้โรมัน จนศาสนาคริสเข้ามาเบียดโรมันให้เสื่อมไปจนยิ่งใหญ่กลายเป็นคริสตจักร สืบต่อจนมาเป็นรากฐานให้การเมืองปัจจุบันทุกวันนี้ การเมืองก็มีวัฏจักรของมัน เริ่มต้นจากกษัตริย์เสื่อมเป็นทรราชย์ แล้วยึดอำนาจโดยคณาธิปไตย แล้วก็ถูกประชาชนคนส่วนมากล้มล้างกลายเป็นประชาธิปไตย สุดท้ายประชาธิปไตยตกหลุมวนในอ่างจนเข้าสู่ยุคของกษัตริย์ นี่คือวัฏจักรธรรมชาติของการเมืองที่ถูกสังเกตุโดยนักปราชญ์ชาวกรีก เป็นหนังสือที่ได้มุมมองความรู้ไกล้ตัวที่น่าสนใจหลากเรื่อง ยิ่งอ่านประวัติศาสตร์ยิ่งทำให้เรารู้ว่า ทุกปัจจุบันของเรานั้นล้วนแต่ส่งต่อมาจากอดีตทั้งนั้น อย่างที่เค้าว่ากันว่าอดีตเป็นรากฐานของปัจจุบัน และส่งต่อไปถึงอนาคต อ่านเมื่อปี 2016

A very short introduction Politics Psychology Social Society สำนักพิมพ์ openworlds

Sociology สังคมวิทยาฉบับพกพา

06/01/2019

สารภาพตามตรงว่าเข้าใจได้ไม่ถึงครึ่งเล่มแต่ก็ได้แง่คิดมุมมองที่น่าสนใจไม่น้อย เช่น ศาสนาคริสนิกายโปเตสแตนท์เกิดมาในยุคปฏิวัติอุตสาหกรรม เพื่อก้ามข้ามผ่านนิกายคาทอลิค ที่ให้คนยึดถือความพอเพียงมากกว่าการสะสมทรัพย์สิน แต่ให้เอาทรัพย์สินมาบริจาคให้คริสตจักรแทน แต่คนเริ่มรวยขึ้นก็อยากเก็บเอาทรัพย์สินไว้กับตัวเอง หรือสรุปได้ว่าเดิมที “รวยคือบาป” ครับ หรือแม้แต่ปัจจุบันรัฐชาติ หรือศาสนาไม่อาจปกครอง หรือมีอำนาจต่อผู้คนได้เท่าสมัยก่อน ในปัจจุบันที่คนเรามีเสรีภาพในการเลือกสิ่งต่างๆในชีวิตมากขึ้น ก็เป็นผลมาจากการปฏิวัติอุตสาหกรรมที่ทำให้เกิดส่วนเกินที่มากขึ้น ความขาดแคลนในวันนี้ไม่ใช่ความขาดแคลนในสิ่งพื้นฐานของชีวิตอีกต่อไป แต่เป็นความขาดแคลนในสิ่งที่จะเติมเต็มความต้องการหรือจิตวิญญาณของเรามากขึ้น สังคมวิทยามีความคล้ายจิตวิทยาพอสมควรในความคิดผม คิดว่าคงต้องกลับมาอ่านซ้ำอีกรอบเมื่อหนังสือเล่มที่ค้างไว้หมด (ค้างอ่านอยู่ 70 เล่มตอนนั้น 2016) คงได้ความรู้ความเข้าใจใหม่ๆที่จะเอากลับมาเล่าต่อแน่ๆ อ่านเมื่อปี 2016

History Natural สำนักพิมพ์ openworlds

ประวัติศาสตร์หยาดฝน Rain: A Natural and Cultural History

05/01/2019

ฝนเม็ดเล็ก ใครจะคิดว่าอารยธรรมที่เคยยิ่งใหญ่กลับล่มสลายเพราะขาดฝนเป็นจำนวนไม่น้อย และต่อให้ในปัจจุบันที่เต็มไปด้วยเครื่องมือสุดไฮเทค และเทคโนโลยีอย่าง Big Data เราก็ยังเดาทางเดาใจฝนไม่ได้แม่นยำซักที ในยุค Big Data ที่เต็มไปด้วยเครื่องไม้เครื่องมือพรั่งพร้อม และซุปเปอร์คอมพิวเตอร์สมรรถนะสูง สิ่งที่น่าทึ่งก็คือการพยากรณ์ฝนแบบไฮเทคจะเที่ยงตรงมากขึ้นด้วยฝีมือนักอุตุนิยมวิทยา เพราะคำพยากรณ์ที่มีนักอุตุนิยมวิทยามาช่วยอ่านค่า จะแม่นยำกว่าคำพยากรณ์จากคอมพิวเตอร์ล้วนๆถึง 25% นักอุตุนิยมวิทยาไม่ตกในงานยุค Big Data และ AI แล้วนะครับ ส่วนในอดีตในช่วงยุค 1560-1660 ช่วงที่ยุโรปนิยมล่าแม่มดกัน ก็ตรงกับช่วงที่เกิดภูมิอากาศเลวร้ายที่สุดในยุคน้ำแข็งน้อยในปัจจุบัน (ใช่ครับ เรายังคงอยู่ในยุคน้ำแข็งน้อยที่ร้อนขึ้นนิดหน่อย) ในช่วงนั้นการล่าแม่มดคือการหาแพะให้กับปัญญาฝนไม่ตกต้อง หรือฝนตกหนักเกินไปจนเกินควบคุม น่าสงสารคนมากมายที่ต้องกลายเป็นแพะระบายอารมณ์โกรธของคนเพราะไม่รู้ว่าทำไมพายุฝนจึงถล่มเข้ามาจัง เพราะมีฝนถึงมีน้ำ เพราะมีน้ำถึงมีฝน แต่รู้มั้ยว่าน้ำเดียวกันนี้ในอดีตดาวศุกร์และดาวอังคารเองก็เคยมีน้ำระดับมหาสมุทรไม่น้อยไปกว่าโลกเลย แต่น้ำของดาวศุกร์นั้นกลับระเหยไปไม่กลายเป็นฝนเพื่อกลับมาเป็นน้ำในมหาสมุทรดังเดิมอีก ดาวศุกร์ก็เลยเป็นดาวที่มีไอน้ำและความชื้นสูงในอากาศ แต่ไร้ซึ่งน้ำโดยสิ้นเชิง และเจ้าสิ่งนี้แหละคือภัยร้ายที่ทำลายชีวิตบนดาวทั้งดวงที่เรียกว่า “ภาวะเรือนกระจกยิ่งยวด” ก็เลยทำให้อุณหภูมิที่ร้อยอยู่แล้วบนดาวศุกร์กลายเป็นร้อนตับแตกยิ่งขึ้นไปอีก เพราะภาวะเรือนกระจกที่อันตรายที่สุดไม่ได้เกิดจากคาร์บอนไดออกไซด์ แต่เกิดจาก “ไอน้ำ” ธรรมดาๆนี่แหละครับ ความร้อนทำให้น้ำกลายเป็นไอ แต่ถ้าไม่มีความเย็นเข้ามาทำให้ไอน้ำจับตัวกันกลายเป็นฝนให้ตกกลับลงมายังแหล่งน้ำ น้ำก็จะยิ่งระเหยไปเรื่อยๆจนหมดทั้งดาวแบบดาวศุกร์ และกลายเป็นบรรยากาศที่ชวนอึดอัดเหมือนเวลาฝนจะตกแต่ไม่ยอมตกยังไงล่ะครับ ส่วนดาวอังคารเองก็อย่างที่รู้กันผ่านข่าวเป็นประจำว่า มีร่องรอยของทางเดินน้ำหรือมหาสมุทรใหญ่ในอดีต แต่ด้วยความที่เย็นจนเกินไปจนทำให้น้ำเองก็ระเหยหายหรือไม่ก็กลายเป็นน้ำแข็งอยู่ใต้ดินลงไป โชคดีที่โลกเรานั้นสามารถรักษาวัฏจักรของน้ำเอาไว้ได้ เราก็เลยยังเป็นดาวสีฟ้าที่อุดมไปด้วยน้ำและสิ่งมีชีวิตจนถึงทุกวันนี้ ฝนก็มีฟอสซิล ฟอสซิลรูปรอยหยดน้ำฝนที่เก่าแก่ที่สุดอยู่ในหินจากแอฟริกาใต้ […]

Digital Lifestyle Society Technology Trend สำนักพิมพ์ openworlds

The Internet of Things อินเตอร์เน็ตแห่งสรรพสิ่ง

17/12/2018

เขียนโดย Samuel Greengard แปลโดย ทีปกร วุฒิพิทยามงคล สำนักพิมพ์ openworlds สำหรับคนทำงานเกี่ยวกับดิจิทัล อินเทอร์เน็ต และเทคโนโลยี คำว่า internet of things หรือที่เราเรียกกันย่อๆว่า IoT นั้นคงเป็นอะไรที่คุ้นเคยและคิดว่ารู้จักกันดี แต่พอได้อ่านหนังสือเล่มนี้ ผมก็เหมือนได้เปิดโลกรู้จักความหมายของ Internet of things อีกหลายเรื่องหลากแง่มุมที่ผมไม่เคยรู้มาก่อนเลย หนังสือ The Internet of Things เล่มนี้เล่าย้อนกลับไปตั้งแต่ในยุคแรกเริ่มที่อินเทอร์เน็ตถือกำเนิด จนมาถึงในอนาคตอันไกลที่โลกเราจะมีอุปกรณ์เชื่อมต่อเพิ่มขึ้นประมาณ 250 ชิ้นต่อวินาที ในปี 2020 จนมากถึง 1,500,000,000,000 ชิ้นทั้งโลก จนเกิดการแลกเปลี่ยนข้อมูลอย่างมหาศาลระหว่างอุปกรณ์ที่เชื่อมต่อกันได้ทั้งหมด จนกลายเป็น Big Data (ต้องเรียกว่าโคตรของโคตร big data ถึงจะถูก) สิ่งที่ต้องการตามมาก็คือพลังในการประมวลผลข้อมูลเหล่านั้นให้เกิดประโยชน์ได้อย่างที่ต้องการ ไม่อย่างนั้นข้อมูลที่ไม่เกิดค่าหรือสามารถใช้ประโยชน์ได้ก็ไม่ต่างอะไรกับกองขยะของข้อมูลเลย นอกจาก IoT แล้ว ก็ยังมี IoH (Internet of Humans) […]

Behaviour economics Economy สำนักพิมพ์ openworlds

Economics The User’s Guide เศรษฐศาสตร์ฉบับทางเลือก

17/12/2018

เมื่ออ่านจบความรู้สึกแรกที่รู้สึกสรุปออกมาหนึ่งประโยคให้กับหนังสือเล่มนี้คือ “เศรษฐศาสตร์จริงๆมันไม่ได้ซับซ้อนอย่างที่เคยคิดกันซักเท่าไหร่นี่หว่า?” ที่คิดแบบนี้เพราะครั้งนึงผมเคยเข้าไปเรียนในคณะเศรษฐศาสตร์มาหนึ่งปี(แล้วซิ่วไปที่อื่น) แล้วรู้สึกว่า…ยากชิบหาย มหภาค จุลภาค เส้นโค้งโน่นนี่นั่น หลายเรื่องไม่เคยเม้คเซ้นส์หรือเข้าใจได้เลยสำหรับผม จนพอเวลาล่วงเลยมาสิบกว่าปี(อย่าสงสัยเลยว่าผมอายุเท่าไหร่) ก็เริ่มสนใจอ่านหนังสือแนวเศรษฐศาสตร์มากขึ้น แต่เป็นเศรษฐศาสตร์แบบชาวบ้านๆ เริ่มแรๆเท่าที่จำได้ผมอ่านงานของ อาจารย์วรากร สามโกเศศ ในหนังสือชุด edutainment essay ของสำนักพิมพ์ openbooks พออ่านจบเล่มแรกเท่านั้นแหละ ผมกลายเป็นแฟนคลับคนนึงของอาจารย์วรากรเลย จนผมต้องไปตามหามาอ่านครบชุด edutainment essay จนครบ แล้วไม่วายไปตามเก็บหนังสือชุด “โลกนี้ไม่มีอะไรฟรี” ของอาจารย์อีก จนผมเริ่มสนใจในเรื่องของเศรษฐศาสตร์แบบชาวบ้านๆ หรือที่อยู่ในชีวิตจริงไกล้ตัวมากขึ้น ในฐานะที่ผมทำงานที่เกี่ยวกับโฆษณาและการตลาด ผมพบว่าเศรษฐศาสตร์และการตลาดจริงๆแล้วเป็นส่วนหนึ่งของกันและกัน หลายอย่างสามารถประยุกต์ใช้ได้ ใครที่เคยคิดว่าเศรษฐศาสตร์เป็นเรื่องยากนั้นผมก็ยังคิดว่าจริง เพราะคนที่ถ่ายทอดนั้นอาจจะต้องใจทำให้ดูยากเพื่อให้ตัวเองดูเก่ง หรือไม่เค้าคนนั้นก็หาได้เข้าใจอะไรไม่ ส่วนคนที่สาารถถ่ายทอดให้ดูง่ายได้นั้นน่านับถือมากกว่าสำหรับผม เพราะเค้าต้องมีความเข้าใจอย่างถ่องแท้จนสามารถจะย่อยมันออกมาให้กลายเป็นเรื่องที่ใครๆก็เข้าใจได้ และ Ha-Joon Chang ผู้เขียนหนังสือเล่มนี้ก็เป็นอีกหนึ่งคนที่ทำให้เศรษฐศาสตร์ที่เป็นทางการนั้นกลายเป็นเรื่องที่เข้าใจได้ไม่ยากอีกต่อไป เค้าสามารถอธิบายเรื่องตราสารอนุพันธ์ให้แม้แต่คนที่ยังไม่มีความรู้เรื่องหุ้นแบบผมเข้าใจได้ด้วยการยกตัวอย่างง่ายๆ หรือการที่เค้าสามารถอธิบายที่มาที่ไปของ subprime ที่เกิดขึ้นเมื่อปี 2008 ให้เข้าใจที่มาที่ไปทั้งหมดได้ง่ายอย่างไม่น่าเชื่อก็อีกเหมือนกัน รวมถึงยังเล่นเหตุการณ์วิกฤตต้มยำกุ้งในบ้านเราเมื่อปี 1997 ที่ไทยและมาเลเซียร่วมกันจุดชนวนกลายเป็นเหตุการณ์ระดับโลกเมื่อตอนยังเด็กให้ผมต้องร้องอ๋อได้ ทำให้เศรษฐศาสตร์กระแสหลักกลายเป็นอะไรที่ไม่น่าเบื่ออีกต่อไปสำหรับผม ผมเคยคิดว่าเศรษฐศาสตร์พฤติกรรมเป็นอะไรที่เข้าใจง่ายและน่าทึ่งแล้ว แต่พอได้อ่านเล่มนี้กลับได้เห็นมุมมองที่น่าทึ่งไม่แพ้กันของเศรษฐศาสตร์ทั่วไป อีกทั้งผู้เขียนยังอธิบายว่าสำนักหรือแนวคิดหลักๆของเศรษฐศาสตร์ทั่วโลกตอนนี้มีอยู่ประมาณ 9 […]

Behaviour economics Economy Moltivation Psychology สำนักพิมพ์ openworlds

Misbehaving เศรษฐศาสตร์พฤติกรรม

17/12/2018

รู้สึกว่ากระแสเรื่องเศรษฐศาสตร์พฤติกรรมกำลังมาในบรรดาเพื่อนรอบตัว เห็นบนหน้าฟีดเฟซบุ๊คหลายคนแชร์เล่มนี้ก็เลยต้องถึงเวลาหยิบขึ้นมาอ่านซักที หลังจากซื้อดองมาแรมปีจากงานหนังสือคราวก่อน เศรษฐศาสตร์พฤติกรรม ต่างกับ เศรษฐศาสตร์ปกติยังไง? แนวความคิดครับ เศรษฐศาสตร์ดั้งเดิมหรือที่นักเศรษฐศาสตร์เรียกกันว่าสายชิคาโกนั้นยึดหลักว่า มนุษย์นั้นช่างเป็นสิ่งมีชีวิตที่มีเหตุมีผลที่สุด ดังนั้นทุกการเลือก ทุกการกระทำ หรือทุกการตัดสินใจ ก็บอกได้เลยว่าผ่านการคิดสะระตะมาอย่างดีแล้ว ว่าสิ่งที่เลือกทำหรือตัดสินใจนั้นต้องก่อให้เกิดประโยชน์สูงสุดกับตัวเองอย่างแน่นอน เช่น การเลือกที่จะไม่กินมื้อดึกวันศุกร์เพราะคงเพิ่มความเสี่ยงให้กับปริมาณไขมันในร่างกายในระยะยาว หรือ เลือกที่จะไม่ซื้อโทรศัพท์รุ่นใหม่ล่าสุดเพราะโทรศัพท์เครื่องเดิมยังใช้งานได้ แม้จะดูเก่าๆไปหน่อย แล้วก็เอาเงินไปเก็บสำหรับการเกษียรในระยะยาว นี่แหละครับ มนุษย์ในอุดมคติของนักเศรษฐศาสตร์เดิมๆที่อยู่ในความคิดของนักเศรษฐศาสตร์ตลอดมา จนกระทั่งเกิดเศรษฐศาสตร์สาขาแนวทางใหม่ขึ้นมาเมื่อไม่กี่สิบปีก่อนที่เรียกกันว่า เศรษฐศาสตร์พฤติกรรม ที่มองมนุษย์ในแบบที่มนุษย์ส่วนใหญ่เป็นจริงๆ แล้วมนุษย์ส่วนใหญ่นั้นเป็นยังไง? ต้องบอกว่าคนเราส่วนใหญ่นั้นไม่ได้คิดเยอะ ซับซ้อน หรือถึงข้อดีในระยะยาวขนาดนั้นครับ เราส่วนใหญ่ก็คนธรรมดาที่เลือกกินมื้อใหญ่ตอนดึก เลือกที่จะซื้อเสื้อผ้าใหม่แม้ของเดิมจะยังไม่ได้ใส่เลยก็มี หรือเลือกที่จะช็อปปิ้งในวันนี้แล้วกินมาม่าในวันหน้า มนุษย์เราส่วนใหญ่แล้วไม่ได้มีเหตุผลขนาดนั้น เราล้วนตัดสินใจด้วยอารมณ์เป็นที่ตั้ง และเห็นแก่ผลประโยชน์ตรงหน้าซะมากกว่า ก็แหม ถ้าลองเอาโดนัทน้ำตาลมาวางตรงหน้าสำหรับคนที่ชอบของหวาน มันก็ยากที่จะห้ามใจใช่มั้ยล่ะครับ เข้ามาที่เนื้อหาในหนังสือ ต้องบอกว่าถ้าใครที่ชอบอ่านแนวเศรษฐศาสตร์พฤติกรรมเป็นประจำอยู่แล้ว เล่มนี้อาจไม่ได้สนุกเท่าเล่มอื่น และหลายเรื่องราวการทดลองในเล่มก็มีอยู่ในเล่มอื่นๆแล้วเหมือนกัน แต่ก็ยังมีหลายเรื่องที่น่าสนใจที่ผมเองก็ไม่เคยรู้มาก่อน เรื่องที่น่าสนใจที่ว่าที่เกี่ยวกับเศรษฐศาสตร์พฤติกรรมก็มีประมาณนี้ครับ คนเราส่วนใหญ่ชอบตัวเลขที่มากขึ้นแม้มูลค่าจริงๆจะลดลงอย่างเช่นคะแนนสอบเมื่อตัวเองสอบได้ 72 เต็ม 100 กลับไม่พอใจเท่ากับเมื่อปรับคะแนนสอบเป็นเต็ม 137 แล้วทำได้ 96 ทั้งๆที่มูลค่าที่แท้จริงกลับลดลงกว่า 72 เต็ม 100 […]

Science สำนักพิมพ์ openworlds

Stuff Matter วัสดุนิยม

17/12/2018

“วัสดุนิยม” ไม่เหมือนกัน “วัตถุนิยม” ถ้าวัตถุนิยมคงไม่ต้องให้นิยามกันอีกเพราะผมเชื่อว่าหลายคนคงพอมีนิยามของคำนี้ในหัวค่อนข้างตรงกันแล้ว แต่ไอ้ “วัสดุนิยม” นี่หล่ะคืออะไร? “วัสดุนิยม” ในคราวนี้ผมคิดว่ามาจากผู้เขียน Mark Miodownik ที่เป็นคนคลั่งใคล้ในวัสดุต่างๆรอบตัว เรียนกว่าเข้าขั้นหมกมุ่นมากกกกกก ถ้าถามว่าหมกมุ่นขนาดไหน ก็ตอบได้เลยว่าขนาดว่าเอามาทำเป็นสำมาอาชีพ จบปริญญาเอกด้านนี้ ทำงานเป็นผู้เชี่ยวชาญด้านนี้ จนได้รับการยกย่องจาก Time ว่าเป็น 1 ใน 100 นักวิทยาศาสตร์ผู้ทรงอิทธิพลยุคใหม่ (ประมานนี้นะถ้าจำไม่ผิด พอดีไม่ได้ติดหนังสือไว้ตอนเขียน) ดูเหมือนจะเป็นหนังสืออ่านยากใช่มั้ยครับ ฟังดูว่าวิทยาศาสตร์ นักวิจัย อะตอม ควอนตัมฟิสิกส์ บลาๆ แต่ความเป็นจริงเนื้อหาทั้งหมดในเล่มนี้ไม่ใช่อะไรไกลตัวอย่างที่นึก แต่กลับเป็นเรื่องไกล้ตัวทั้งหมดมากกว่าที่จะคิดออก ไกล้จนเราจับมันเข้าปากทุกวันโดยไม่รู้ตัวนั่นก็คือช้อนอะลูมิเนียมนั่นเอง กว่าจะเป็นช้อนอะลูมิเนียมที่เป็นเหล็กประเภทหนึ่งได้ มนุษย์นั้นต้องลองผิดลองถูกมามากมายกว่าเหล็กจะกลายเป็นของรอบตัวที่เราไม่เคยมองมันอีกเลย และที่สำคัญใครจะเชื่อว่าหนังสือทั้งเล่มหนากว่า 300 กว่าหน้าจะเขียนมาจากภาพๆเดียวแล้วกลายเป็นเรื่องราวที่เชื่อมโยงของวัสดุไกล้ตัวทั้งหมดได้ ยกความเก่งกาจในการเล่าเรื่องให้กับพี่เค้าเลย ทุกบทเริ่มต้นด้วยภาพๆเดียวที่ผู้เขียนนั่งอยู่บนดาดฟ้าบ้านตัวเองในเมืองลอนดอน จนกลายออกมาเป็น 10 บทสำคัญของวัสดุนิยมดังนี้ เหล็ก / กระดาษ / คอนกรีต / ช็อคโกแลต / โฟม / […]

A very short introduction Economy Politics สำนักพิมพ์ openworlds

Neoliberalism เสรีนิยมใหม่

16/12/2018

เริ่มด้วยคำถามที่ว่า Neoliberalism หรือ เสรีนิยมใหม่ คืออะไร ? ..เสรีนิยมใหม่ คือหลักการอุดมคติที่เชื่อว่า “ตลาดกำกับดูแลตัวเอง” เป็นเครื่องจักรที่ให้ปัจเจกชนแสวงหาความมั่นคั่งอย่างมีเหตุผล หรือจะเรียกได้ว่าต้นกำเนิดของมันน่าจะมาจาก “นักเสรีนิยมคลาสสิก” อย่าง Adam Smith และ David Ricardo ที่ต่อต้านลัทธิพาณิชยนิยม (Mercantisim) ของเหล่ากษัตริย์ในยุโรบในช่วงยุคมืดและช่วงยุคล่าอาณานิคมก็ว่าได้.. ..จากการควบคุมหรือรวมศูนย์กลางความมั่นคั่งไว้ที่เหล่ากษัตริย์หรือขุนนางไม่กี่คนทำให้เกิดแนวคิดขั้วตรงข้ามอย่าง “เสรีนิยมคลาสสิก” นี้ขึ้นมา จนพัฒนากลายมาเป็น “เสรีนิยมใหม่” ก็ว่าได้ แล้วอย่างนั้นเสรีนิยมใหม่เริ่มต้นที่ตรงไหน.. ..ตามหนังสือบอกว่าเริ่มต้นที่ยุคสมัยของ โรนัลด์ เรแกน และ มาร์กาเรต แธตเชอร์ สองผู้นำมหาอำนาจโลกในช่วงเวลานั้นที่นับได้ว่าเป็นคลื่นลูกที่หนึ่งของเสรีนิยมใหม่.. ..ก่อนหน้านี้สองประเทศนี้ปกครองด้วยแนวคิดอุดมการแบบสำนักเคนส์ ที่รัฐจะเป็นผู้กำกับดูแลประชาชนในความต้องการพื้นฐานที่สำคัญส่วนใหญ่ แต่พอแนวคิดเสรีนิยมใหม่เข้ามาทำให้การดูแลเดิมที่เคยมีต้องกลายเป็นการแข่งขันเพื่ออยู่รอดและเอากำไร จากโครงการหรือสถาบันของรัฐก็ค่อยๆถูกกระจายแตกย่อยหรือขายให้อยู่ในมือของเอกชนให้เป็นผู้จัดการ เพื่อทำให้เกิดความก้าวหน้าหรือเข้าสู่ “โลกาภิวัตน์” ในทุกภาคส่วน แล้วในสมัยนั้นประเทศยักษ์ใหญ่ที่ไม่ปรับตัวเป็นเสรีนิยมล่ะเป็นไง.. ..โซเวียตเองเป็นหนึ่งในอีกขั้วแกนนำนึงของโลกในฝั่งสังคมนิยมที่เชื่อในการปกครองแบบรัฐดูแลควบคุมอย่างเต็มที่ เมื่ออเมริกาไปสู่ขั้วเสรีนิยมเต็มที่ทำให้เศรษฐกิจอเมริกาในตอนนั้นโตขึ้นมากมาย แต่โซเวียตกลับอืดอาดอุ้ยอ้ายและไม่สามารถเอาตัวรอดได้จนต้องถึงคราวล่มสลายของสังคมนิยมโซเวียต ออกมาเป็นประเทศเล็กประเทศน้อยในทุกวันนี้.. ..แต่เสรีนิยมใหม่ก็ใช่ว่าจะดี เพราะผลสุดท้ายแล้วการเป็นเสรีนิยมแบบสุดโต่ง หรือตลาดที่พยายามไร้การกำดับดูแลมากที่สุดก็เข้าสู่ภาวะล่มสลายครั้งที่หนึ่งที่คนไทยคุ้นเคยกันก็คือภาวะ “ต้มยำกุ้ง” บ้านเราที่กระจายผลกระทบไปทั่วโลก แล้วภาวะต้มยำกุ้งเกิดขึ้นได้ยังไง.. ..ภาวะต้มยำกุ้งที่ตามเข้าใจจากเล่มนี้คือการที่ไทยในสมัยนั้นเปิดเสรีทางการเงินเพื่อดึงดูดเงินลงทุนจากต่างชาติเข้ามาทำให้ไทยกลายเป็นหนึ่งใน 5 […]

1 2 3 4