Made In Japan Akio Morita ประวัติแบรนด์ Sony
สรุปหนังสือ Made In Japan จาก Akiko Morita ประธานกรรมการบริหาร หรือ CEO ผู้ก่อตั้งสร้างแบรนด์ Sony นี่เลยเป็นหนังสือที่ผู้สร้างเป็นคนถ่ายทอดเอง หนึ่งในแบรนด์ที่วันนี้เราอาจคุ้นเคยผ่านสองสินค้าหลัก TV กับเครื่องเล่นเกม Play Station แต่คนรุ่นใหม่อาจไม่รู้ว่าช่วงปี 2000 แบรนด์นี้โด่งดังมากในระดับโลก เพราะเป็นหนึ่งในแบรนด์ที่ปฏิวัติการฟังเพลงนอกบ้านเราไปตลอดกาล กลายเป็นต้นแบบของ iPod เครื่องฟังเพลงพกพาที่เคยได้รับความนิยมเป็นอันดับหนึ่งของโลก ใครที่อยากรู้เรื่องราวความเป็นมาที่เน้นไปทางจุดกำเนิดของแบรนด์ Sony ในช่วงเริ่มต้น หนังสือเล่มนี้มีอะไรให้อ่านและเรียนรู้มากมายครับ 1. ครั้งหนึ่งเคยเข้าร่วมสงคราม ในฐานะทหารที่ถูกเรียกเข้าไปปฏิบัติหน้าที่ ในตอนนั้นทางญี่ปุ่นก็พยายามสร้างระเบิดนิวเคลียร์เช่นกัน แล้วตัวเองก็ได้รับข่าวลือว่าทางอเมริกาสามารถสร้างระเบิดนิวเคลียร์ได้แล้ว เมื่อรู้แบบนั้นก็คิดต่อว่าญี่ปุ่นน่าจะแพ้สงครามแน่ เพราะมันแสดงถึงความห่างชั้นทางเทคโนโลยี นิวเคลียร์ไม่ใช่ความรู้ใหม่ในเวลานั้น เพียงแต่ยังไม่เคยมีใครทำให้เกิดขึ้นจริงได้มาก่อนเท่านั้นเอง 2. ตรงต่อเวลาแม้เพิ่งประกาศพ่ายแพ้สงครามแค่ 1 วัน Akio Morita บอกว่าหลังจากญี่ปุ่นโดนระเบิดนิวเคลียร์ลูกที่สองก็ประกาศพ่ายแพ้สงครามในทันที เมื่อประกาศยอมแพ้สงครามก็เท่ากับว่าทหารทุกคนหมดหน้าที่แล้ว ทุกคนสามารถกลับบ้านได้ทันที ทางเจ้าตัวก็เลยรอรถไฟกลับบ้านในเช้าวันถัดไป ความน่าสนใจคือแม้จะเพิ่งประกาศพ่ายแพ้สงครามผ่านมาแค่ 1 วัน เพิ่งโดนระเบิดนิวเคลียร์ไปวันก่อน แต่รถไฟก็ยังมาตรงเวลาไม่สายแม้แต่นาทีเดียว ภายในรถไฟก็สะอาดพร้อมให้บริการเสมือนกับไม่มีอะไรเกิดขึ้น Akio […]
อยุธยามาจากไหน ?
อยุธยามาจากกไหน ? หนึ่งในคำถามที่ตัวผมสงสัยและก็อยากรู้มาตลอด เลยทำให้ต้องหยิบหนังสือประวัติศาสตร์เล่มนี้ขึ้นมาอ่านเพื่อทำความเข้าใจว่าตกลงแล้วรากเหง้าของสิ่งที่เรียกว่าคนไทย หรือความเป็นเราในปัจจุบันนั้นมีที่มาที่ไปอย่างไรบ้าง เรามาจากเทือกเขาอัลไตใช่หรือไม่ หรือความจริงแล้วเราก็แค่อยู่ของเราตรงนี้ แล้วอยู่ดีๆ ก็มีคนมาเรียกพวกเราว่าคนไทย หรือดีไม่ดีเราอาจสร้างนิยามใหม่เรียกตัวเองว่าไทยก็ได้ใครจะรู้ หนังสืออยุธยามาจากไหน ? เขียนโดยคุณสุจิตต์ วงษ์เทศ เป็นหนังสือเล่มใหญ่ที่มาพร้อมกับแผ่นที่แสดงจุดสำคัญต่างๆ ในสมัยอยุธยา เพื่อให้เราได้เห็นภาพชัดว่าสมัยนั้นตลาด คลอง ประตูเมือง ท่าเรือ สะพาน ถนน ประตูวังหลวง ป้อมวังหลวง ด่าน ซ่อง คุก อู่เรือ โรงเลี้ยงช้าง โรงเลี้ยงม้า คลัง และอะไรอื่นๆ อีกมากในสมัยอยุธยานั้นอยู่ตรงไหนกัน ถ้าพร้อมแล้วเรามาเริ่มต้นทำความเข้าใจรากเหง้าที่มาที่ไปเรากันดีกว่าครับ ว่าตกลงแล้วอยุธยามาจากไหน หรือที่สำคัญกว่านั้นคือคนไทยเราเองมาจากไหนกัน 1. ไท ไม่ใช่ชื่อเรียกชนชาติ แต่เป็นสิทธิในการเข้าถึงแหล่งน้ำ น่าสนใจมากที่หนังสือเล่มนี้บอกว่าไม่มีชนชาติไทย หรือเชื้อชาติไทยมาก่อน เพราะไทยมาจาก ไต-ไท และคำนี้ก็หมายถึงสิทธิ์ในการใช้แหล่งน้ำของคนกลุ่มหนึ่ง ไปจนถึงสิทธิ์ในการทดน้ำตามความต้องการ สมัยก่อนน้ำคือปัจจัยสำคัญของชีวิต ไม่ใช่ทุกคนทุกกลุ่มมีสิทธิ์ใช้แหล่งน้ำ หรือแม่น้ำได้ตามอำเภอใจ ดังนั้นใครที่มีสิทธิ์เข้าถึงแหล่งน้ำได้ ก็ถือว่าได้เปรียบกว่า แต่ในขณะเดียวกันสิทธิ์นี้ก็ไม่ได้หมายความว่าจะมีอิสระเสรีทำอะไรก็ได้ตามใจ เพราะชาวไต-ไท หรือผู้มีสิทธิ์เหล่านี้เองเป็นผู้มีสังกัด เป็นไพร่ […]
ย่องเบาเข้าญี่ปุ่น
สรุปหนังสือย่องเบาเข้าญี่ปุ่น หนังสือแนวใหม่สำหรับผม เป็นแนวออกจะไปทางนวนิยายเรื่องแต่งผสมเกร็ดความรู้บนเรื่องจริง ฉะนั้นเลยขอสรุปเฉพาะเกร็ดความรู้เรื่องญี่ปุ่นที่ผมไม่เคยรู้มาก่อนและคิดว่าน่าสนใจแทนแล้วกันนะครับ Made in USA คือผลิตในเมืองยูซ่าประเทศญี่ปุ่น ต้องบอกก่อนว่าประเทศญี่ปุ่นในยุคแรกเริ่มสร้างประเทศ ก็เริ่มจากเป็นประเทศแรงงานราคาถูก ผลิตสินค้าเลียนแบบตะวันตกโดยเฉพาะสหรัฐอเมริกา ก่อนจะกลายเป็นมหาอำนาจด้านเทคโนโลยีผู้คิดค้นนวัตกรรมใหม่ๆ มากมายในวันนี้ ณ วันนั้นสินค้าที่คนอเมริกาชอบ และคนในประเทศต่างๆ ทั่วโลกชอบก็หนีไม่พ้นสินค้าที่ผลิตในสหรัฐอเมริกา หรือ Made in U.S.A. ก็ในเมื่อผู้คนต่างชอบจะซื้อสินค้าที่มีตราว่าผลิตในอเมริกามาก ญี่ปุ่นก็เลยเกิดไอเดียว่าถ้างั้นเราเอาเมืองหนึ่งในประเทศญี่ปุ่นเราที่ชื่อว่า ยูซ่า (ไม่รู้ว่าเมืองนี้มีจริงมาตั้งแต่ต้นไหม หรือเพิ่งมาคิดเอาได้ว่าต้องมีแล้วจึงสร้างมันขึ้นมา) ก็เลยผลิตสินค้าเลียนแบบฝั่งอเมริกาแล้วก็ติดป้ายว่า Made in USA ที่ไม่ได้หมายถึงประเทศสหรัฐอเมริกา เพราะถ้าเป็นแบบนั้นต้องเขียนโดยมีจุดตัวย่อว่า U.S.A. ถึงจะเท่ากับ United State of America เรียกได้ว่าหัวหมอยิ่งกว่าคนจีนที่เราเชื่อกัน เรื่องนี้กลายเป็นคดีความกันยกใหญ่ในเวลานั้น แต่สุดท้ายญี่ปุ่นก็ชนะไปด้วยการบอกว่าเราไม่ได้โกหกว่าผลิตในอเมริกา แต่มันคือการผลิตในเมืองอุษาประเทศญี่ปุ่น แล้วพอเขียนเป็นภาษาอังกฤษก็คือ USA ที่บังเอิญคล้ายชื่อย่อสหรัฐอเมริกาไงเล่า!! จากการเลียนแบบนานวันเข้าก็กลายเป็นการเรียนรู้ที่จะสร้างนวัตกรรมของตัวเอง นานไปกว่านั้นจากนักปลอมของคนอื่น กลายเป็นผู้สร้างความเป็นของแท้ Original แบบ Japan ที่ชาติอื่นๆ อยากเลียนแบบแทนมากมาย ด้วยความที่คนญี่ปุ่นก็ชอบคิดนอกกรอบ คิดอะไรที่หลุดโลกแบบสุดๆ […]
MUJI แนวคิด และ คำคม ก่อให้เกิดมูจิ บริษัท เรียวฮิน เคอิคะคุ
MUJI หนึ่งในแบรนด์ที่คนไทยหลายคนชื่นชอบมาก และผมเองก็เป็นหนึ่งในนั้น ยังจำได้ถึงวันที่ร้านมูจิยังไม่มีในไทย จะซื้อได้แต่ละทีก็ต้องเป็นโอกาสที่บินไปเที่ยวประเทศญี่ปุ่น สินค้าของมูจิที่ผมชอบมากสมัยก่อนคือ ปากกา และ สมุดจด ถ้าถามว่าทำไมผมถึงชอบของที่ดูธรรมดาแบบนี้มาก เพราะจากบรรดาปากกาทั้งหมดที่เคยใช้มา รู้สึกชอบการเขียนด้วยปากกามูจิมากที่สุด เขียนลื่น เขียนง่าย หมึกไม่เลอะนิ้ว สมัยก่อนผมเขียนเยอะมาก เขียนปากกาหมดเดือนละหนึ่งด้าม ทำให้ไปญี่ปุ่นแต่ละทีเมื่อก่อนไปปีสองปีครั้ง ก็มักจะซื้อเก็บมาเป็นสิบๆ ด้าม ยังไม่นับถือสมุดของมูจิที่ทำออกมาได้มากมายหลายขนาด ตอบโจทย์คนที่ต้องการสมุดที่มีขนาดพิเศษแบบผมจริงๆ ขนาดพิเศษแบบไหนหรอที่ผมชอบ ก็คือขนาดที่ใส่ในกระเป๋าหลังกางเกงยีนส์ได้ และก็ต้องเป็นสมุดแบบไม่มีเส้น สำคัญคือต้องไม่เข้าเล่มแบบสันกาว เพราะอะไรหนะหรอครับ สมัยนั้นผมทำงานอยู่ในเอเจนซี่โฆษณา ผมเลยต้องเขียนไอเดียที่บังเอิญคิดได้อยู่ตลอดเวลา ดังนั้นถ้าจะเป็นสมุดเล่มใหญ่จนต้องถือก็จะลำบาก ผมเป็นคนไม่ชอบพกกระเป๋าอะไรไปทำงาน ก็เลยอยากได้สมุดขนาดเล็กที่ใส่ในกระเป๋ากางเกงยีนส์ได้ ครั้นจะขนาดใหญ่ขนาดใส่กระเป๋าข้างก็ไม่ชอบ เพราะมันทำเดินไม่สะดวก ครั้นจะเลือกขนาดเล็กไปก็จะจดลำบากเกินไป เลยต้องเป็นขนาดใหญ่ที่สุดแต่ยังเล็กพอที่จะใส่กระเป๋าหลังกางเกงยีนส์ได้ หาทั่วกรุงเทพไม่เจอ ไปเจอที่ร้าน MUJI ตอนไปเที่ยวประเทศญี่ปุ่น ชอบมาก จนต้องซื้อเก็บมาเป็นสิบๆ เล่ม นี่แหละครับสินค้าของชิ้นของร้านมูจิที่ช่วยชีวิตผมไว้ได้ในเวลานั้น ดังนั้นการได้หยิบหนังสือ MUJI ขึ้นมาอ่าน ไม่ว่าจะเป็นเล่มไหน ก็ยังมีแง่มุมใหม่ๆ ให้เรียนรู้เสมอ จากเล่มแรกที่เคยอ่านทำให้ผมเห็นถึงวิธีการใช้ Data Driven Marketing ในแบบของมูจิ […]
Simply AI, Facts Made Fast
สรุปหนังสือ Simply AI, Facts Made Fast เล่มนี้เป็นหนังสือภาษาอังกฤษล้วนไม่กี่เล่มที่ผมอ่านจบได้ ด้วยความที่เนื้อหาส่วนใหญ่เป็นภาพ ตัวหนังสือน้อย ยิ่งทำให้อ่านง่าย อ่านไว แต่ยังเข้าใจสาระประเด็นหลัก หนังสือเล่มนี้ช่วยเปิดภาพรวมของคำว่า AI ที่กำลังเห่อและเป็นกระแสอย่างหนักในวันนี้ ว่ามีจุดเริ่มต้นอย่างไร มีวิวัฒนาการมาแบบไหน และแก่นหลักของ AI จริงๆ มีกี่แบบ AI คืออะไร ? เริ่มต้นที่คำถามหลัก คำถามที่พื้นฐานที่สุด แต่จะทำให้เราเข้าใจแก่นสิ่งนั้นมากที่สุด ก็คือ What is AI ? หรือ AI คืออะไร ? จากคำตอบของหนังสือเล่มนี้บอกไว้ว่า AI คือรูปแบบการคิดหรือตัดสินใจ โดยอ้างอิงจากข้อมูลหรือสถิติเป็นหลัก และ AI จะเป็นประโยชน์มากเมื่อใช้กับงานหรือปัญหาที่มีความเฉพาะเจาะจงชัดเจน เช่น ช่วยคิดหน่อยว่าลูกค้าที่เพิ่งซื้อสินค้าชนิดนี้ไปควรแนะนำขายอะไรต่อดีถึงจะทำให้เกิดโอกาสซื้อซ้ำมากที่สุด หรือ ช่วยหาหน่อยว่าลูกค้าคนไหนบ้างมีโอกาสจะเลิกเป็นลูกค้าเราในเร็วๆ นี้ โดยทั้งหมดนี้ก็จะอ้างอิงจากข้อมูลการซื้อหรือข้อมูลของลูกค้าในอดีต เทียบกับลูกค้าคนก่อนหน้าแล้วเอามาหาความน่าจะเป็นว่ามีโอกาสกี่เปอร์เซนต์ จุดเริ่มต้นของ AI เรื่องราวของ AI มีมานานมาก […]
วิชาธุรกิจที่ชีวิตจริงเป็นคนสอน 4
สรุปหนังสือ วิชาธุรกิจที่ชีวิตจริงเป็นคนสอน 4 เขียนโดยพี่ปิ๊ก ธรรศภาคย์ เลิศเศวตพงศ์ เจ้าของเพจ Trick of the Trade เป็นซีรีส์หนังสือชุดธุรกิจที่ผมติดตามมาตั้งแต่เล่มที่ 1 จากประสบการณ์จริงของพี่ปิ๊ก และความเด็ดขาดของการไม่อ้อมค้อม ทำให้เนื้อหาในเล่มนั้นคมและมีแต่เนื้อล้วนไร้น้ำ ไม่มีเกริ่นโน่นนี่นั่นแบบหนังสือธุรกิจทั่วไปให้เสียเวลา ส่วนตัวยกให้เป็น Bible of Business ที่คนทำธุรกิจทุกคนจำเป็นต้องอ่านเลย และไม่ใช่แค่คนทำธุรกิจเท่านั้น แต่คนทำการตลาดก็ควรอ่าน จะได้รู้ว่าจะทำการตลาดอย่างไรให้ตอบโจทย์ธุรกิจมากขึ้น ไม่ใช่คิดฟุ้งไปเรื่อย ทำเอาสนุกอย่างเดียว ดังนั้นใครที่เกี่ยวข้องกับธุรกิจไม่ว่าจะในตำแหน่งไหน ควรต้องมีหนังสือชุดนี้ติดโต๊ะทำงานไว้เลยครับ หนังสือเล่มนี้คงไม่รู้จะสรุปอะไร เพราะเนื้อหาก็คมกระชับจนไม่เหลืออะไรให้สรุปแล้ว ขอเป็นหยิบบางช่วงบางตอนที่น่าสนใจมาเล่าสู่กันฟัง พร้อมกับแชร์มุมมองจากประสบการณ์ส่วนตัวเสริมแล้วกันนะครับ Why, How, What Why คือสิ่งที่ผู้บริหารระดับสูงและเจ้าของธุรกิจต้องตอบให้ได้ ว่าเราทำสิ่งนี้ไปทำไม อะไรคือเป้าหมายสูงสุดของเรา คำถามนี้เปรียบเสมือนเข็มทิศว่าธุรกิจเราจะเดินหน้าไปยังทิศทางไหน คนทำงานต่อจากเราจะได้วางเป้าหมายต่อว่าต้องทำอะไร ไปจนถึงต้องทำอย่างไร เพื่อให้บรรลุเป้าหมายนั้นครับ How คือสิ่งที่ผู้บริหารระดับกลางและผู้จัดการระดับสูงต้องตอบให้ได้ เมื่อผู้บริหารระดับสูงหรือเจ้าของมี How มี Purpose ที่ชัดเจนมาแล้ว ก็ถึงคราวส่งลูกต่อให้คนที่ต้องคิดค้นหา How ว่าจะทำสิ่งนั้นให้สำเร็จอย่างไรได้บ้าง มีเทคโนโลยีใหม่อะไรช่วย […]
Bon Appetit ธุรกิจรอบครัว
สรุปหนังสือ Bon Appetit ธุรกิจรอบครัว 15 บทสนทนาพาตีท้ายครัว ขุดคุ้ยเบื้องหลังธุรกิจที่อยู่รอบตัวคุณ เขียนโดยคุณเชอร์รี่ มณีเนตร วรชนะนันท์ ผู้จัดรายงาน Bon Appetit ในเครือ Salmom ครับ ผมรู้จักคุณเชอร์รี่เมื่อไหร่ไม่รู้ แต่เคยไปให้สัมภาษณ์ในรายการของคุณเชอร์รี่ 1 ครั้ง เรื่องธุรกิจร้านอาหารเล็กๆ จะเริ่มต้นใช้ Data ได้อย่างไร จากนั้นเราก็เริ่มมีโปรเจคด้วยกัน อย่างการทำรายการ “การตลาดวันตะลอน” เรียนรู้เรื่องการตลาดผ่านการตะลอน เป็นอีกหนึ่งรายการที่ Feedback ดีมาก ใครไม่เคยดูอยากให้ลองดูสักหน่อยครับ เผื่อคุณจะได้แง่มุมใหม่ในการทำธุรกิจหรือการตลาดที่กำลังมองหาอยู่ และหนังสือเล่มนี้ก็เป็นหนังสือที่คุณเชอร์รี่เอาเรื่องราวที่สัมภาษณ์จากผู้ประกอบการเจ้าของธุรกิจร้านอาหารตัวจริงมาถ่ายทอดให้เราฟังกัน บอกเลยว่ามีอะไรสนุกๆ ให้เรียนรู้เยอะมาก ขนาดคนไม่ได้ทำร้านอาหารอย่างผมยังอ่านแล้วชอบ เชื่อว่าคุณก็น่าจะชอบ แล้วยิ่งถ้าทำธุรกิจร้านอาหารก็น่าจะได้ไอเดียใหม่ๆ ที่เอาไปใช้จริงได้ทันทีไม่น้อย เรื่องชื่อแบรนด์หรือสินค้า คิดได้แต่อย่าคิดมาก – Tofusan มาจากการสัมภาษณ์คุณนาม Tofusan ผู้ทำน้ำเต้าหู้ที่มาพร้อมฟองเต้าหู้สำเร็จรูปพร้อมดื่มอันโด่งดัง จากจุดเริ่มต้นที่ต้องขับไปซื้อให้ที่บ้านกิน จนนำมาสู่การทำกินเองและอยากแบ่งปันให้คนที่ชอบกินน้ำเต้าหู้ดีๆ เหมือนกันได้กินตาม เมื่อถูกถามว่าทำไมถึงตั้งชื่อว่า Tofusan เจ้าตัวบอกคำว่า Tofu ในภาษาอังกฤษแปลว่า […]
ทำแบบญี่ปุ่น สำเร็จแบบญี่ปุ่น การดำเนินกิจการ 100 ปีที่ยั่งยืน
สรุปหนังสือทำแบบญี่ปุ่น สำเร็จแบบญี่ปุ่น การดำเนินกิจการ 100 ปีที่ยั่งยืน รวมเคสธุรกิจในญี่ปุ่นที่มีอายุร้อยปีขึ้นไป รวมหาเหตุผลให้เข้าใจว่าทำไมธุรกิจเหล่านั้นถึงยังคงอยู่ได้นานกว่า 100 ปี และที่สำคัญกว่านั้นคือธุรกิจเหล่านี้ไม่ใช่แบรนด์ยักษ์ใหญ่ที่เต็มไปด้วยเงินทุนหนุนหลัง แต่เป็นธุรกิจรายเล็ก รายย่อย ธุรกิจครอบครัวชาวบ้าน หรือที่เราเรียกคุ้นปากว่าธุรกิจ SME ครับ ถ้าเป็นธุรกิจ SME บ้านเราจะทำให้เกิน 10 ปีแรกยังยาก ทำให้ส่งต่อถึงรุ่นลูกหลานยิ่งเหลือรอดได้น้อยนิดมากอย่างไม่น่าเชื่อ แต่กับที่ประเทศญี่ปุ่นมีอะไรต่างจากเรา ทำไมธุรกิจส่วนใหญ่บ้านเขาถึงมีอายุหลักร้อยปีขึ้นไปเยอะมากจนดูเป็นเรื่องปกติ งั้นเรามาเริ่มต้นจากรู้จักไปทีละธุรกิจในหนังสือเล่มนี้ ที่ผมขอหยิบบางช่วงบางตอนที่น่าสนใจมาสรุปเล่าให้ฟังครับ ยามานิ โชยุ เมืองริกุเซ็นทากาตะ จังหวัดอิวาเตะ ผู้บริหารรุ่นที่ 4 จากผู้ผลิตโซยุชื่อดังแต่ต้องมาโรงงานพังเพราะพิษสึนามิ แต่นั่นกลายเป็นว่าทำให้ตัวเขาได้ปลดล็อคจากสิ่งเดิมที่เคยทำสืบต่อกันมา ได้ค้นพบ New S Curve ใหม่ของธุรกิจที่ได้แต่คิดแต่ไม่เคยทำ เมื่อทุกอย่างถูกล้างกระดานจากสึนามิ ก็เลยได้โอกาสเริ่มต้นทำสิ่งที่คิดไว้สักที นั่นคือการขายใบอนุญาตผลิตโซยุที่ไม่เคยมีใครทำมาก่อน เดิมผู้ผลิตโซยุในญีปุ่นจะเป็นเจ้าของโรงงานที่ทำการผลิตเอง แล้วก็จะหวงสูตรของตัวเองมาก ไม่ยอมปล่อยให้คนนอกได้ล่วงรู้เด็ดขาด เพราะอาจทำให้ธุรกิจเสียหายจนเจ๊งได้ แต่กับผู้บริหารรุ่นที่ 4 รายนี้ไม่ เลือกจะปฏิวัติการทำธุรกิจโซยุของตัวเองใหม่ ด้วยการหาโรงงานที่ยังพอผลิตโซยุได้ จากนั้นก็ขายใบอนุญาตการผลิตโซยุสูตรนี้ แล้วคิดเงินตามยอดขายหรือส่วนแบ่งที่ผู้ผลิตขายได้ เรียกว่าตัวเองไม่ต้องเหนื่อย แถมยังได้ขยายแบรนด์ตัวเองออกไปด้วย […]
Twists and Turns คิดเปลี่ยนในโลกหักมุม
สรุปหนังสือ Twists and Turns คิดเปลี่ยนในโลกหักมุม เขียนโดย ดร.ต้นสน สันติธาร เสถียรไทย หนึ่งในนักเขียนที่ผมชื่นชอบในผลงานจากเล่มก่อนหน้า Futuration เปลี่ยนปัจจุบันทันอนาคต มาเล่มนี้บริบทการเล่ามาจากโลกยุค ChatGPT หรือ Generative AI ยุคที่เราเคยแค่จินตนาการว่ากว่าคอมพิวเตอร์จะทำงานระดับนี้ได้น่าจะต้องใช้เวลาอีกไม่น้อยกว่าสิบปี แต่ดูเหมือนว่าโลกเราพัฒนาไปได้เร็วกว่าที่คิดจนมันเกิดขึ้นแล้วในวันนี้ วันที่เราสามารถพูดคุยโต้ตอบกับคอมพิวเตอร์ด้วยภาษามนุษย์ปกติ คอมพิวเตอร์หรือ AI สามารถตอบคำถามเราได้เสมือนอับดุล หรือ Jarvis ใน IRON MAN จากสิ่งที่เคยเห็นผ่านภาพยนต์เรื่อง HER ที่มนุษย์เริ่มหลงรัก AI ที่มีแค่เสียงและเห็นโลกผ่านกล้อง แต่ก็สามารถเข้าใจไปพร้อมกันนั้นเกิดขึ้นแล้ว ดูเหมือนโลกเรานับจากนี้ไปจะเปลี่ยนแปลงแบบก้าวกระโดดในระยะเวลาอันสั้นมากขึ้นเรื่อยๆ เรามาลองดูบางช่วงบางตอนบางแง่บางมุมที่ผมเห็นว่าน่าสนใจในหนังสือเล่มนี้กันนะครับ Digital อิ่มตัว จากกระแส Work From Anywhere หลังเชื้อไวรัสโควิด19 เริ่มซา ที่เราคาดว่าน่าจะเป็นกระแสหลักของการทำงานในโลกยุคหลังโควิดนั้นกลับไม่เป็นดังที่คิดเท่าไหร่ ก่อนหน้านี้เราเคยทำงานจากที่บ้าน 100% ก็มีบางคนถวิลหากันพบกันที่ออฟฟิศบ้าง จนทำให้เกิดการแวะมาที่ออฟฟิศสักสัปดาห์ละ 1-2 วัน แต่ดูเหมือนวันนี้จำนวนวันที่ต้องกลับเข้าออฟฟิศแทบจะ 5 วันเต็มเสมือนปกติก่อนหน้าจะเกิดโควิด19 บริษัทที่เคยมีมูลค่าหุ้นพุ่งทะยานในเวลานั้นกลับมีมูลค่าค่อยๆ […]
ญี่ปุ่น ประวัติศาสตร์แห่งอำนาจ จากเทพเจ้าถึงซามูไร
สรุปหนังสือญี่ปุ่น ประวัติศาสตร์แห่งอำนาจ จากเทพเจ้าถึงซามูไร จากชื่อเล่มบอกให้รู้ว่าเดิมทีผู้ปกครองญี่ปุ่นในยุคโบราณคือผู้อ้างตนว่าสืบเชื้อสายมาจากเทพเจ้า เพื่อสร้างความชอบธรรมให้การปกครองของตัวเอง แต่ความน่าสนใจอย่างหนึ่งคือตระกูลกษัตริย์ประเทศนี้ไม่เคยถูกปฏิวัติ ถูกเปลี่ยนเชื้อสายหรือสกุลไปแต่อย่างไร ผิดกับประเทศอื่นๆ มักมีการเปลี่ยนสกุลหรือตระกูลอยู่เรื่อยๆ ขึ้นอยู่กับว่าใครแย่งชิงอำนาจไปได้ในเวลานั้น น่าสนใจอีกตรงที่ว่ามีการสร้างตำนานประวัติยืดยาวเพื่อปูความน่าเชื่อถือให้กับตระกูลกษัตริย์ผู้ปกครองประเทศญี่ปุ่น แถมประเทศอื่นปกติเชื้อสายกษัตริย์จะเป็นแค่สมมติเทพ แต่ของประเทศญี่ปุ่นกลับบอกว่ากษัตริย์นั้นเป็นลูกหลานของเทพเจ้าโดยตรง ขนาดกษัตริย์จีนยังถูกโค่นล้มหรือเปลี่ยนแปลงได้หากปฏิบัติตัวไม่ดี แต่ของญี่ปุ่นนั้นไม่มีการกล่าวถึงตรงนี้ในคู่มือตำราบรรพชน นั่นเลยเป็นที่มาของชื่อหนังสือครึ่งแรก ประวัติศาสตร์แห่งอำนาจ จากเทพเจ้า…แล้วตรงที่ว่า “ถึงซามูไร” หมายความว่าอย่างไร ซามูไรเป็นชนชั้นใหม่ที่ถือกำเนิดขึ้นหลังจากยุคความวุ่นวายของนักรบ เป็นชนชั้นที่เกิดขึ้นจากการเปลี่ยนกฏห้ามผู้ปกครองหัวเมืองหรือไดเมียวต่างๆ เกณฑ์ทหาร เพราะทางราชสำนักต้องการลดทอนอำนาจของผู้มีอำนาจ แต่หารู้ไม่ว่านั่นคือจุดของการถือกำเนิดชนชั้นซามูไร หรือจะนิยามว่าเป็นทหารรับจ้างที่บรรดาเจ้าผู้ปกครองหัวเมืองต้องจ้างเอาไว้ เพื่อสั่งสมกำลังบารมีระหว่างเมืองต่างๆ ตอนหลังการปกครองประเทศไม่ได้ขึ้นอยู่กับกษัตริย์อีกต่อไป กษัตริย์ถูกลดบทบาทการปกครองทั้งหมดลงให้เหลือแค่ในทางพิธีกรรม การประกอบพิธีต่างๆ แต่ไม่มีสิทธิ์ในการตัดสินใจว่าประเทศจะต้องเดินหน้าไปทางไหน เพราะผู้ที่ทำหน้าที่บริหารประเทศจริงๆ กลายเป็นชนชั้นนักรบซามูไรที่จะถูกเรียกต่อไปว่า “โชกุน” หรือผู้ทำหน้าที่บริหารประเทศ จะเรียกว่าเป็นนายกเบ็ดเสร็จเด็ดขาดในเวลานั้นก็ว่าได้ โชกุนก็เป็นการสืบต่อตำแหน่งอำนาจทางสายเลือดได้เหมือนกับตำแหน่งกษัตริย์ เพียงแต่สามารถเปลี่ยนตระกูลผู้นำคนที่เป็นโชกุนได้ สามารถแก่งแย่งอำนาจกันได้ ผิดกับกษัตริย์ญี่ปุ่นที่ไม่เคยมีเรื่องแบบนั้น หนังสือเล่มนี้เล่าเรื่องราวแบบแบ่งตามยุคสมัยต่างๆ เริ่มตั้งแต่ยุคหินเก่า ยุคแห่งเทพเจ้า ยุคตำนานโจมง ซุยเซและจักรพรรดิยุคต้น วัฒนธรรมยาโยอิ โคฟุงและยามาโตะ ยุคที่เริ่มรวมเนื้อชาติญี่ปุ่น จากนั้นก็เป็นยุคโบราณ จบสิ้นยุคบุพกาล มาสู่การปฏิรูปไทกะ พันธมิตรถัง(จีน)-ชิลลา(เกาหลี)ขับไล่ญี่ปุ่น แล้วก็มาถึงยุคนาระ ก่อร่างสร้างเมืองเฮโจเกียว ฉางอันทิศตะวันออก […]