กบ

วัฒนธรรมร่วมอุษาคเนย์ในอาเซียน

ไทยแท้ไม่มีอยู่จริง นี่คือความรู้สึกหลังอ่านหนังสือเล่มนี้จบ ทำให้รู้ว่าไอ้ความเป็น “ไทยแท้ๆ” ที่เราหวงกันนักหนา ไม่ว่าจะ อาหารไทย มวยไทย ลายเส้นไทย การไหว้แบบไทย สงกรานต์ไทย หรือแม้แต่ภาษาไทยแท้จริงแล้วก็ไม่ใช่ของที่กำเนิดมาจาก “ไทย” เลยซักอย่าง แต่กลับเป็นของส่วนร่วม ตามชื่อหนังสือที่บอกว่า “วัฒนธรรมร่วม” นั่นเอง ไทย หรือ คนไทย นั้นก็เป็นส่วนหนึ่งของอาเซียนที่เอาเข้าจริงแล้วก็แยกแทบไม่ออก ถ้าถอดเสื้อผ้า ให้ดูแต่หน้าไม่ต้องพูดซักคำ ก็ยากที่จะแยกออกว่าหน้าแบบนี้คือไทย หน้าแบบนี้คือลาว หน้าแบบนี้คือพม่า เขมร หรือแม้แต่ทางใต้มาเลเซีย ฟิลิบปินส์ อินโดนีเซียก็ตาม สมัยก่อนเราอยู่กันอย่างหลวมๆ กระจัดกระจายกันไป ไม่มีเส้นแบ่งเขตแดนที่ชัดเจน จนเราเพิ่งมากำหนดความเป็น “ไทย” ในตอนหลังไม่นานมาเมื่อไม่กี่ร้อยปีก่อนเอง ดังนั้นอะไรก็ตามที่เรามัก “เคลม” กันว่า อันนี้ไทย อันนี้ไม่ไทย ก็ล้วนแต่เคยเป็นของส่วนรวมทางวัฒนธรรมของชาวอาเซียนร่วมกันทั้งหมดมาก่อน และส่วนใหญ่เราก็ได้รับถ่ายทอดมาจากการค้ากับอินเดียมาอีกทอดหนึ่ง ในยุคที่อินเดียคือชาติที่เจริญ ส่วนชาวอาเซียนคือชาติที่ล้าหลังกว่า เราเอารามายณะของอินเดียมาปรับใหม่เป็นรามเกรียติ์ เราเอาตัวอักษรปัลลวะที่หยิบยืมมาจากอินเดียอีกที แปลงเป็นภาษาไทยอีกขั้น เราเอาการไหว้ที่ได้มาจากพราหมณ์และพุทธจากอินเดีย มากลายเป็นไหว้แบบไทยๆแล้วโฆษณาไปในระดับโลก และวัฒนธรรมที่น่าสนใจในเล่มของชาวอาเซียนที่มีไทยเป็นส่วนหนึ่งก็เช่น ผู้หญิงเป็นใหญ่ สมัยก่อนในภูมิภาคนี้ผู้หญิงคือผู้นำ ทั้งผู้นำครอบครัว […]